ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ

Οι Κοινωνικές Επιπτώσεις του Internet - Μέρος 3ο (2009)

 

Το Φαινόμενο Facebook

Το Facebook γεννήθηκε το 2004 και από τότε αυτή η ιστοσελίδα-φαινόμενο έφθασε παγκοσμίως το 2009 περί τους 150 εκατομμύρια χρήστες που έχουν δημιουργήσει προφίλ σ’ αυτό αλλά και με αναπάντητα ερωτήματα όσον αφορά την επιρροή της στην καθημερινότητά μας. Το αρχηγείο της ιστοσελίδας βρίσκεται στο Palo Alto της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ και ο ιδρυτής της θεωρείται από τους ανθρώπους με την μεγαλύτερη επιρροή στον πλανήτη. Το περιεχόμενο της ιστοσελίδας είναι ήδη μεταφρασμένο σε 35 γλώσσες και αναμένεται να ακολουθήσουν κι άλλες 60. Στη χώρα μας υπάρχουν περισσότεροι από 400.000 χρήστες της ιστοσελίδας, ενώ εκτιμάται ότι ένα 10% του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών έχει δημιουργήσει προφίλ σ’ αυτήν. Και όλα αυτά, ενώ όταν ξεκίνησε τη δημιουργία της ο πρωτοετής φοιτητής του πανεπιστημίου του Harvard, Mark Zuckenberg, ήθελε απλά να δημιουργήσει μια ιστοσελίδα όπου θα συναντιόντουσαν οι απόφοιτοι της σχολής του.

Ο υποψήφιος χρήστης του Facebook θα πρέπει να δηλώσει μια έγκυρη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) και μετά θα έχει το δικαίωμα να κατοχυρώσει μια δική του προσωπική ιστοσελίδα όπου θα μπορεί να προσθέσει φωτογραφίες και προσωπικά του στοιχεία ή πεποιθήσεις. Το επόμενο στάδιο είναι να αναζητήσει φίλους, συγγενείς, συμμαθητές ή και οποιονδήποτε κρίνει ότι μπορεί να έχει κοινά ενδιαφέροντα και ιδέες μαζί του και να συμμετάσχει σε ομάδες κοινού ενδιαφέροντος, τα λεγόμενα groups. Όσον αφορά τώρα τις κοινωνικές επιπτώσεις του νέου αυτού φαινομένου του Διαδικτύου, εκτιμάται ότι μόνο στη Μεγάλη Βρετανία χάνονται κάθε μήνα περισσότερες από 200 εκατομμύρια εργατοώρες από την ενασχόληση των εργαζομένων με το Facebook και το κόστος αυτής της δραστηριότητας υπολογίζεται σε περισσότερα από 140 εκατομμύρια ευρώ.

Και φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα προσωπικά στοιχεία των 150 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook θα μπορούν να αποτελέσουν μια τεράστια δεξαμενή πληροφοριών στα χέρια των εταιρειών διαφήμισης και επικοινωνίας αλλά και εργαλείο έρευνας αγοράς για τις εταιρείες δημοσκοπήσεων. Και μιλάμε για τον πιο ενεργό πληθυσμό των πιο ανεπτυγμένων και ισχυρών κρατών του  πλανήτη, δηλαδή με απλά λόγια το απόλυτο όνειρο κάθε πολυεθνικής. Και το επόμενο βήμα μετά από τη στοχευμένη και κατευθυνόμενη διαφήμιση είναι η έρευνα των συναισθημάτων των χρηστών. Σίγουρα, το μέλλον έχει ακόμα πολλά να μας δείξει.

 

Η Μοναξιά τού Facebook

Ο κ. Ευστράτιος Παπάνης, επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στην έρευνα που διενήργησε για τις κοινωνικές διαστάσεις των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι από τους χρήστες των ιστοσελίδων αυτών δημιουργούν επιφανειακές και αόριστες σχέσεις και δεν είναι σε θέση να βρουν πραγματική στήριξη σ’ αυτές τις ιστοσελίδες. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό, παρά το ότι ακούγεται ως αντιφατικό, ότι όσους περισσότερους εικονικούς φίλους έχει δημιουργήσει κάποιος χρήστης σε μια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο περισσότερο απομονωμένος κοινωνικά είναι στην πραγματική του ζωή. Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι ιστοσελίδες αυτές λειτουργούν ως υποκατάστατο για όσους δεν τα καταφέρνουν στις πραγματικές κοινωνικές τους σχέσεις ή διαθέτουν περιορισμένο χρόνο γι’ αυτές.

Η απλή καταγραφή ενός μεγάλου αριθμού από εικονικούς φίλους στις ιστοσελίδες αυτές δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι ο χρήστης είναι δημοφιλής και αξιαγάπητος. Οι χρήστες δημιουργούν προφίλ στις ιστοσελίδες αυτές κυρίως για επικοινωνία και για φιλικές γνωριμίες ή για αναζήτηση παλιών φίλων ή συμμαθητών τους και λιγότερο για τη δημιουργία ερωτικής σχέσης. Η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών αυτών ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 15 έως 36 ετών. Οι σχέσεις στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης είναι επιφανειακές, φρενήρεις και στιγμιαίες και δημιουργούνται, τροποποιούνται και διαγράφονται μ’ ένα απλό κλικ. Σε γενικές γραμμές, το προφίλ του μέσου φανατικού χρήστη των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης είναι ότι πρόκειται για ένα μοναχικό άτομο, οι γονείς του έχουν ανώτερη μόρφωση και δεν είναι σε θέση να αξιοποιήσει δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο του.

 

Το Facebook και τα Προσωπικά Δεδομένα

Τον Φεβρουάριο του 2009 προκλήθηκε μεγάλη αναστάτωση στις τάξεις των φίλων της δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης Facebook καθώς σύμφωνα μ’ έναν νέο όρο χρήσης, το Facebook θα γινόταν αιώνιος κάτοχος όλων των δικαιωμάτων του περιεχομένου της ιστοσελίδας, όπως φωτογραφίες, σχόλια, προσωπικά δεδομένα και προτιμήσεις και ο,τιδήποτε άλλο ανεβάζουν στο προφίλ τους οι χρήστες του ακόμα κι αν κάποιος χρήστης διαγράψει αυτά τα στοιχεία ή και το ίδιο το προφίλ του. Οι χρήστες του Facebook αντέδρασαν άμεσα και δημιούργησαν ομάδες για να δηλώσουν την αντίθεσή τους στον νέο όρο χρήσης που επιβλήθηκε εν αγνοία τους. Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde» σημειώνει πολύ χαρακτηριστικά ότι το πρόβλημα έχει πολλές όψεις καθώς εκτός από το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων τίθεται και ένα ζήτημα ηθικής τάξης αλλά και προσωπικών δεδομένων.

Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας αποφάσισαν τελικά να αποσύρουν αυτόν τον επίμαχο όρο χρήσης αλλά δεσμεύθηκαν να επανέλθουν με μια ουσιαστική αναθεώρηση των όρων χρήσης της δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης. Ο ιδρυτής του Facebook μάλιστα υποσχέθηκε περισσότερη δημοκρατία στους κανόνες λειτουργίας της ιστοσελίδας και δήλωσε ότι οποιαδήποτε πρόταση αλλαγής των όρων χρήσης θα τίθεται σε δημόσιο διάλογο και σε ψηφοφορία αν παραστεί ανάγκη και ότι το Facebook θα δεσμεύεται από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας εφόσον υπάρχει σύμφωνη γνώμη από τουλάχιστον το 30% των ενεργών χρηστών, ένα ποσοστό που αντιστοιχεί σε πολλά εκατομμύρια χρηστών.

 

Τα Social Media

Με τον όρο Social Media αναφερόμαστε στα ΜΜΕ (Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης), δηλ. Internet, Τηλεόραση και Έντυπα, που ασχολούνται με την κοινωνία και τους ενεργούς πολίτες. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα συμπεράσματα έρευνας που διεξήγαγε το Ινστιτούτο Επικοινωνίας τον Φεβρουάριο του 2009 και με κύριο θέμα τη διείσδυση και τη χρήση των social media στη χώρα μας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Έλληνες χρήστες επικοινωνούν μέσω των social media σε ποσοστό 88%, ενώ οι κύριες δραστηριότητές τους είναι το μοίρασμα αρχείων, η ανάγνωση των ιστολογίων (blogs) αλλά και η επίσκεψη σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπου φαίνεται να κυριαρχεί το Facebook καθώς ένα εντυπωσιακό ποσοστό 81% των χρηστών δηλώνουν ότι έχουν δημιουργήσει προφίλ σ’ αυτό και καθημερινά προστίθενται περί τους 600.000 χρήστες παγκοσμίως. Είναι τόσο μεγάλη η επιρροή των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε το 20% των εργοδοτών που αναζητούν προσωπικό να δηλώνουν ότι καταφεύγουν σ’ αυτές και το 1/3 απ’ αυτούς να δηλώνουν ότι η τελική τους απόφαση για πρόσληψη επηρεάζεται από το προφίλ των υποψηφίων.

 

Twitter – Η Νέα Μόδα του Internet

Μετά από τα ιστολόγια (blogs) και τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπως είναι το Facebook και το MySpace, η νέα μόδα του Internet ακούει στο όνομα Twitter, δηλαδή τιτιβίσματα. Ο κάθε χρήστης του Internet μπορεί να επισκεφθεί την ιστοσελίδα http://twitter.com, να δημιουργήσει έναν λογαριασμό και να αρχίσει να μοιράζεται την καθημερινότητά του μ’ όποιους αυτός επιλέξει, στέλνοντας μηνύματα μέσω του Internet ή μέσω κινητού τηλεφώνου, με μέγιστο μήκος τους 140 χαρακτήρες. Το Twitter έχει την ιδιαιτερότητα ότι μπορεί ένας χρήστης του να επιλέξει να ενημερώνεται για τα μηνύματα ελαχίστων αλλά και να επιτρέψει να παρακολουθούν τις δραστηριότητές του χιλιάδες άλλοι χρήστες (followers). Κλασικό παράδειγμα αποτελεί ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Barack Obama, που ανέφερε καθημερινά σε 250.000 περίπου διαδικτυακούς φίλους του τις δραστηριότητές του κατά τη διάρκεια της περιοδείας του.

Το κατά πόσο θα μας είναι χρήσιμη αυτή η νέα μόδα του Διαδικτύου είναι κάτι που θα μπορούμε να το κρίνουμε αργότερα καθώς υπάρχουν μεν μερικές πολύ χρήσιμες και άμεσες ενημερώσεις, όπως για το πιθανό μποτιλιάρισμα ή τις κακές καιρικές συνθήκες, αλλά ανθεί με τη χρήση του το ψηφιακό κουτσομπολιό και υπάρχουν και οι καχύποπτοι χρήστες που βλέπουν τις μεγάλες εταιρείες του e-marketing να βρίσκουν ένα ακόμα πολύ καλό πεδίο δράσης για την προώθηση των προϊόντων τους.

Για τους απλούς χρήστες του Internet, το Twitter αποτελεί έναν πολύ εύκολο και γρήγορο τρόπο για να δώσουν το στίγμα τους και να ενημερώσουν για το πού βρίσκονται, τι κάνουν, τι τους εντυπωσίασε ή και τι σκέφτονται. Η διαπίστωση από την επιτυχία της ιστοσελίδας αυτής είναι ότι ο κόσμος χρειάζεται ένα εργαλείο για να μπορεί να επικοινωνεί σε πραγματικό χρόνο απ’ όπου κι αν βρίσκεται. Η ίδια η λέξη twitter δεν σημαίνει κάτι αλλά από το σπουργιτάκι στο κλαδί που αποτελεί το έμβλημα της εταιρείας, βγαίνει το συμπέρασμα ότι η λέξη προέρχεται από το ρήμα tweet, που σημαίνει «τιτιβίζω».

 

Απολύσεις για Χαρακτηρισμούς στο Facebook

Μεγάλο μπελά έχουν βρει τελευταία πολλοί χρήστες της δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης καθώς απολύθηκαν από την εργασία τους για σχόλια που ανήρτησαν στο Facebook. Μια νεαρή κοπέλα στη Βρετανία απολύθηκε επειδή χαρακτήρισε το αντικείμενο της εργασίας της ως βαρετό αλλά την ίδια τύχη είχαν και υπάλληλοι μεγάλης αλυσίδας καταστημάτων καθώς και εργαζόμενοι σε αεροπορικές εταιρείες, λόγω δυσμενών σχολίων που έκαναν για τους πελάτες των εταιρειών τους.

 

Επιλογή Μουσικών Ταλέντων Μέσω του YouTube

Η πρώτη συμφωνική ορχήστρα μέσω του Internet, η YouTube Symphony Orchestra, που αποτελείται από 90 μουσικούς από 30 χώρες, δημιουργήθηκε με το σκεπτικό να ενθαρρυνθούν μουσικοί απ’ όλον τον κόσμο και να ανακαλυφθούν νέα ταλέντα που οι συνθήκες στη χώρα τους δεν είναι και οι ιδανικές για να αναδειχθούν διεθνώς. Έτσι, οι διαγωνιζόμενοι κάθισαν στην καρέκλα του σπιτιού τους και έπαιξαν στο αγαπημένο τους μουσικό όργανο ένα συγκεκριμένο κομμάτι μπροστά στην κάμερα του υπολογιστή τους. Το βίντεο στάλθηκε μέσω του YouTube στην αρμόδια για την κρίση επιτροπή, όπου ελήφθησαν περί τα 3.000 βίντεο από 70 χώρες και τελικά επελέγησαν 90 μουσικοί από 30 χώρες.

 

Τηλεπρόνοια από τον Δήμο Τρικκαίων και Όχι Μόνο

Ο Δήμος Τρικκαίων, που είναι πανελλαδικά πρωτοπόρος στην πρακτική εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στις υπηρεσίες των δημοτών του, υλοποιεί ένα πρόγραμμα «Τηλεπρόνοιας», το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους γιατρούς να παρακολουθούν μέσω του Internet και των δικτύων τηλεφωνίας ηλικιωμένους και ασθενείς με χρόνιες παθήσεις. Οι ασθενείς είναι εφοδιασμένοι με συσκευές όπως φορητούς καρδιογράφους, πιεσόμετρα και άλλες συσκευές βιολογικής τηλεμετρίας, που μεταδίδουν στο Κέντρο Τηλεμετρίας του Δήμου τις μετρήσεις που κάνουν και από εκεί τα δεδομένα στέλνονται στον αρμόδιο γιατρό, ο οποίος έχει έτσι μια συνοπτική και άμεση εικόνα των ασθενών που παρακολουθεί.

Τον Μάιο του 2009 τα Τρίκαλα βραβεύτηκαν από τον Πρόεδρο του Δικτύου ICF (Intelligent Community Forum) στο πλαίσιο συνεδρίου που έγινε στη Νέα Υόρκη με θέμα την Ευρυζωνική Οικονομία. Έτσι, τα Τρίκαλα συγκαταλέγονται και επίσημα πλέον στις 21 πιο «έξυπνες» πόλεις του κόσμου, χάρη στην ευρεία αξιοποίηση του Διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών. Στην πόλη των Τρικάλων προσφέρεται, εκτός των πολλών άλλων ψηφιακών ευκολιών, και δωρεάν ασύρματη πρόσβαση στο Διαδίκτυο για όλους τους κατοίκους.

 

Οι Συντομογραφίες των Λέξεων στο Internet

Μήπως το παιδί σας έχει παρασυρθεί από την μόδα της εποχής και χρησιμοποιεί στα SMS των κινητής τηλεφωνίας αλλά και στα e-mails του Internet συντομογραφίες λέξεων, όπως GR8 αντί για great (μεγάλος, σπουδαίος), CUL8R αντί για see you later (θα σε δω αργότερα) ή και 2nite αντί για tonight (απόψε); Πάντως, αν ανησυχείτε για τις επιδόσεις του στο σχολείο, και όχι μόνο, Βρετανοί επιστήμονες μάς καθησυχάζουν.

Η σχετική μελέτη έγινε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Coventry, όπου οι ερευνητές ζήτησαν από 88 παιδιά ηλικίας 10-12 ετών να γράψουν γραπτά μηνύματα περιγράφοντας 10 διαφορετικά σενάρια. Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που χρησιμοποιούν συντομογραφίες των λέξεων είχαν καλύτερες ικανότητες ανάγνωσης από τα υπόλοιπα παιδιά και αυτό γιατί τα παιδιά αυτά καταγίνονται περισσότερο με τον γραπτό λόγο και το κάνουν περνώντας ευχάριστα.

 

Βοήθεια σε Μαθητές από το Internet

Πολύ εφευρετικός φαίνεται ότι ήταν ο δημιουργός μιας ιστοσελίδας στη Γαλλία με αποκλειστικό σκοπό τη βοήθεια στους μαθητές για τις εργασίες που τους ανατίθενται από το σχολείο για το σπίτι και τις οποίες δυσκολεύονται να λύσουν. Το σύνθημα της ιστοσελίδας είναι «Αν δεν τα καταφέρνεις… Εμείς είμαστε εδώ». Η ιστοσελίδα έχει στρατολογήσει φοιτητές από τα καλύτερα πανεπιστήμια και δεσμεύεται να απαντά σ’ όλα τα προβλήματα των μαθητών μέσα σε 3 ημέρες και με κόστος που εξαρτάται από την δυσκολία επίλυσης του κάθε θέματος.

 

Εντοπισμός Αγνοουμένων με Συνδυασμό Τεχνολογιών

Χρειάσθηκε ο συνδυασμός πολλών από τις νέες τεχνολογίες, όπως είναι το Internet, το GPS, η κινητή τηλεφωνία αλλά και η καινούργια μόδα του Διαδικτύου που ακούει στο όνομα Twitter, για να εντοπισθούν δύο Βρετανοί σκιέρ, φίλοι και συνομήλικοι, που χάθηκαν άθελά τους στις Άλπεις τον Φεβρουάριο του 2009, αν και η όλη επιχείρηση απέβη μοιραία για τον έναν από τους δύο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δύο αγνοούμενοι ήλπιζαν ότι θα ήταν εφικτός ο εντοπισμός τους από τις συσκευές τους και έτσι ο ένας έστειλε στους φίλους του τις συντεταγμένες της θέσης του που είχε βρει στη συσκευή GPS που κατείχε. Για τον άλλο στήθηκε μια γιγαντιαία επιχείρηση μέσω της ιστοσελίδας Twitter, όπου κατέστη δυνατό να βρεθεί ο αριθμός του κινητού του τηλεφώνου, αλλά όταν εντοπίσθηκε ήταν ήδη πάρα πολύ αργά.

 

Νηστεία και από τις Νέες Τεχνολογίες

Ρωμαιοκαθολικές επισκοπές της Ιταλίας κάλεσαν τους πιστούς σε νηστεία και αποχή έως το Πάσχα από τη χρήση των νέων τεχνολογιών, όπως είναι η αποστολή γραπτών μηνυμάτων SMS, η χρήση του Internet και ιδιαίτερα των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, MySpace κ.ά.), τα αρχεία ήχου MP3, τα iPods και άλλα. Μερικές επισκοπές προχώρησαν ακόμα περισσότερο ζητώντας αποχή και από την τηλεόραση αλλά και προτείνοντας την εκτεταμένη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς και την ευρεία χρήση της ανακύκλωσης.

 

Το Άγχος του Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου

Εκτός από το σύνδρομο της υπερπληροφόρησης που έχει προκύψει από τον καταιγισμό των πληροφοριών που μας «πνίγει» κυριολεκτικά μ’ όλα αυτά τα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης και επικοινωνίας, ο σύγχρονος άνθρωπος έχει να αντιμετωπίσει και το χάος ή το άγχος του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) που μας κατακλύζει καθημερινά από πολύ χρήσιμα, επείγοντα, όχι αναγκαία αλλά και πολλά άχρηστα μηνύματα καθώς αποτελεί τον πιο εύκολο, γρήγορο και φθηνό τρόπο επικοινωνίας.

Κάποιοι βασικοί κανόνες που πρέπει και μπορεί να εφαρμόζει καθημερινά ένας χρήστης του e-mail είναι οι εξής :

 

Η Εφημερίδα του Μέλλοντος θα Είναι Προσωπική

Η εφημερίδα του άμεσου μέλλοντος αναμένεται να είναι κομμένη και ραμμένη στις επιθυμίες του κάθε αναγνώστη καθώς θα περιέχει μόνο τις ειδήσεις και τις πληροφορίες που τον ενδιαφέρουν καθημερινά και θα μπορεί να την εκτυπώσει στο σπίτι του ή τη δουλειά του ή να την λάβει με e-mail στον υπολογιστή του ή το κινητό του τηλέφωνο. Ένα τέτοιο σύστημα παράδοσης ειδήσεων με τίτλο I-News σκέφτεται να εφαρμόσει σύντομα στις ΗΠΑ ο δημοσιογραφικός οργανισμός MediaNews Group, όπου η αποστολή της ηλεκτρονικής εφημερίδας θα γίνεται 4 φορές την εβδομάδα στους αναγνώστες-συνδρομητές και θα περιέχει και διαφημίσεις για τα θέματα που ενδιαφέρουν τον κάθε χρήστη.

 

Τηλεόραση Χωρίς Κεραία

Πλησιάζει η ώρα που η εικόνα της τηλεόρασης θα φθάνει στους δέκτες μας όχι από κάποια επίγεια ή δορυφορική κεραία αλλά από το ίδιο το τηλεφωνικό καλώδιο που μας φέρνει και το Internet. Βέβαια, η τεχνολογία αυτή, που ακούει στο όνομα IPTV, εκτός από τη διάθεση αναρίθμητων τηλεοπτικών καναλιών, ελληνικών και ξένων, θα δώσει την δυνατότητα στον τηλεθεατή να μην είναι ένας παθητικός δέκτης των τηλεοπτικών προγραμμάτων αλλά να μπορεί να επιλέγει ο ίδιος πότε και πόσες φορές να δει μια εκπομπή, να πληρώσει για να παρακολουθήσει κάποια ταινία (video on demand) ακόμα και να επαναλάβει όσες φορές θέλει τις επίμαχες φάσεις από ποδοσφαιρικούς αγώνες και πολλά άλλα. Για να μπορεί να βλέπει τηλεόραση μέσω του Internet, ο συνδρομητής θα χρειασθεί να προμηθευτεί έναν αποκωδικοποιητή (videobox) που θα μεσολαβεί μεταξύ της τηλεόρασης και της τηλεφωνικής γραμμής για τη μετάδοση όχι μόνο των τηλεοπτικών προγραμμάτων αλλά και για την παρακολούθηση ταινιών βίντεο.

 

Οι Νέες Τεχνολογίες Μειώνουν τον Ύπνο των Εφήβων

Τα βιντεοπαιχνίδια, η χρήση των κινητών τηλεφώνων και η βραδινή περιήγηση στο Διαδίκτυο, στερούν πολύτιμες ώρες ύπνου από τους εφήβους και οι ειδικοί σημαίνουν συναγερμό. Οι tecnoager, όπως είναι γνωστοί οι νεολαίοι που περιβάλλονται από πλήθος ηλεκτρονικών συσκευών, αποτελούν θύματα των chatrooms, των SMS και των βιντεοπαιχνιδιών και αυτό βέβαια πέρα από τις πολλές ώρες τηλεθέασης που δαπανούν. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, οι έφηβοι θα πρέπει να κοιμούνται 8-9 ώρες το 24ωρο και η μείωση των ωρών ύπνου μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα, μελαγχολία, απώλεια μνήμης, μείωση της ικανότητας έκφρασης και της δημιουργικής σκέψης, προδιάθεση για διεγερτικές ουσίες, βουλιμία, παχυσαρκία ή και κατάθλιψη.

 

Ο Σημασιολογικός Ιστός

Μετά από την εντυπωσιακή εμφάνιση των μηχανών αναζήτησης (search engines) του Internet και την μεγάλη εντύπωση που προκάλεσαν στους απλούς χρήστες του καθώς αποτέλεσαν και έναν από τους βασικότερους λόγους της ταχύτατης εξάπλωσής του, ήρθε η ώρα να ζητήσουμε από μια προηγμένη μηχανή αναζήτησης όχι απλά να μας παραθέτει έναν τεράστιο και ανεπεξέργαστο όγκο πληροφοριών, αλλά να επιλέγει εκείνες τις ιστοσελίδες που είναι εννοιολογικά πιο κοντά σ’ αυτό που αναζητούμε.

Ο λόγος γίνεται για τον σημασιολογικό ιστό και μια τέτοια φιλόδοξη μηχανή αναζήτησης ακούει στο όνομα Wolfram Alpha και αναμένεται να προσφέρει σύντομα τις υπηρεσίες της από την ιστοσελίδα http://www. wolframalpha.com/. Στην ιστοσελίδα αυτή, ο χρήστης αντί να προσπαθεί να συνοψίσει σε λίγες λέξεις-κλειδιά το θέμα που τον ενδιαφέρει και να λαμβάνει χιλιάδες απαντήσεις, θα μπορεί να διατυπώνει απευθείας ερωτήσεις, όπως ακριβώς συμβαίνει και στον φυσικό κόσμο, και να λαμβάνει μία και μόνο απάντηση.

Ο δημιουργός αυτού του καινούργιου εγχειρήματος είναι ο 49χρονος Βρετανός Stephen Wolfram, που έχει επίσης δημιουργήσει το πολύ πετυχημένο πρόγραμμα Mathematica με το οποίο επιλύονται πολύπλοκα μαθηματικά προβλήματα, και ισχυρίζεται ότι το Wolfram Alpha μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις του τύπου ποιο είναι το ύψος του όρους Έβερεστ, πότε θα γίνει η επόμενη έκλειψη ηλίου πάνω από μια συγκεκριμένη πόλη ή πού ακριβώς βρίσκεται αυτή τη στιγμή ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) μαζί με τα πλήρη στοιχεία της τροχιάς του κ.ά.

 

Λιγότερες Εφημερίδες, Περισσότεροι Αναγνώστες

Μπορεί να ακούγεται οξύμωρο, αλλά είναι γεγονός ότι ο Τύπος διέρχεται μια σοβαρή κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο αν και αυξάνεται εντυπωσιακά ο αριθμός των αναγνωστών των παραδοσιακών έντυπων εφημερίδων, μέσω κυρίως των δωρεάν ιστοσελίδων που όλο και περισσότεροι εκδότες αποφασίζουν να διαθέσουν στους αναγνώστες (χρήστες) τους. Πάντως, δύο είναι τα πιο πιθανά σενάρια για το μέλλον του Τύπου. Το ένα έχει να κάνει με το τέλος της χάρτινης μορφής των εντύπων όπως τα γνωρίσαμε εδώ και πολλές δεκαετίες και με την ανάρτησή τους αποκλειστικά στο Διαδίκτυο. Όσο για τα απαραίτητα έσοδα επιβίωσης, αυτά θα προέρχονται από συνδρομές και από τις απαραίτητες διαφημίσεις και θα είναι ανάλογα με την επισκεψιμότητα της σχετικής ιστοσελίδας.

Όμως, επειδή η εμπειρία από την ανταπόκριση του κοινού σε συνδρομή σε ιστοσελίδες εφημερίδων είναι ήδη απογοητευτική, μελετάται και το σενάριο να λαμβάνει ο χρήστης μια ηλεκτρονική εφημερίδα κομμένη και ραμμένη με τα θέματα ή τα άρθρα που τον ενδιαφέρουν αποκλειστικά, οπότε θα είναι πιο λογικό να αναγκαστεί να πληρώσει μια συμβολική συνδρομή. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει την κυκλοφορία των εφημερίδων σε πλούσια έντυπη μορφή μόνο το Σάββατο και την Κυριακή, όταν ο πιο πολύς κόσμος έχει την άνεση και τον χρόνο να διαβάσει, ενώ τις υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδας η εφημερίδα θα κυκλοφορεί μόνο ηλεκτρονικά, με το πλεονέκτημα της άμεσης ενημέρωσης των αναγνωστών (συνδρομητών) της.

Το σίγουρο είναι ότι υπάρχει μια νέα γενιά που μεγαλώνει με την εντύπωση και την πεποίθηση ότι μπορεί να βρει τα πάντα δωρεάν στο Internet, είτε αυτό λέγεται ενημέρωση (εφημερίδες), είτε λέγεται διασκέδαση (μουσική, κινηματογράφος), είτε ακόμα και άμεση επικοινωνία (βιντεοτηλέφωνο), μ’ ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.

 

Νέο e-book

Η γνωστή κορεατική εταιρεία Samsung παρουσίασε τη δική της συσκευή ανάγνωσης ηλεκτρονικών βιβλίων, που ακούει στο όνομα Papyrus. Η οθόνη της είναι σε μέγεθος όσο μισή σελίδα Α4, είναι εξοπλισμένη με γραφίδα, διαθέτει εσωτερική μνήμη 512 MB και προσφέρει πολλές ευκολίες στον κάτοχό της.

 

Εύκολη Ανταλλαγή Πληροφοριών

Με τόσες πολλές διαδικτυακές κοινωνικές επαφές που έχουμε δημιουργήσει όλοι μας, αποτελεί πραγματικά μεγάλο πρόβλημα το να προσπαθήσουμε να μοιραστούμε τα στοιχεία αυτών των επαφών, δηλ. τα user names, τα e-mails, τα URLs κ.ά., με τρίτους. Μια πολύ πρωτότυπη λύση ακούει στο όνομα Poken και πρόκειται για ένα εξάρτημα ή ψηφιακή επαγγελματική κάρτα, που προσαρμόζεται εύκολα σ’ ένα μπρελόκ και μπορεί να αποθηκεύσει στη μνήμη του όλες τις δικτυακές πληροφορίες που θέλει να μοιραστεί ο ιδιοκτήτης του.

Η ανταλλαγή των πληροφοριών γίνεται μέσω της τεχνολογίας RFID (ραδιοσυχνική αναγνώριση), με απλό κόλλημα των δύο Pokens και το πάτημα ενός πλήκτρου. Το εξάρτημα μπορεί προφανώς να συνδεθεί με υπολογιστή για να μπορεί να επιλέξει ο χρήστης ποιες επαφές θέλει να μοιραστεί και ποιες όχι.

 

Το Ελληνικό Βιβλίο και το Διαδίκτυο

Ο ΟΣΔΕΛ (Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου), που είναι ένα δημιούργημα εκδοτών και συγγραφέων και με σκοπούς αντίστοιχους με εκείνους της ΑΕΠΙ για το τραγούδι, ανησυχεί έντονα για την επικείμενη είσοδο και του βιβλίου στην ψηφιακή εποχή, όχι μόνο μέσω των e-books, αλλά και από την συνεχιζόμενη ψηφιοποίηση βιβλίων από τον κολοσσό που ακούει στο όνομα Google. Προς τον σκοπό αυτό, ο ΟΣΔΕΛ δημιούργησε την «Πλατφόρμα Ηλεκτρονικής Αδειοδότησης», που σκοπό έχει να δημιουργήσει έναν ενιαίο τρόπο αναζήτησης και διάθεσης μέσω του Internet των κειμένων των Ελλήνων συγγραφέων.

Ο χρήστης (επισκέπτης) της Πλατφόρμας θα μπορεί να αναζητήσει τα βιβλία ή τα κείμενα που τον ενδιαφέρουν και να πληροφορηθεί αν προσφέρονται δωρεάν ή επί πληρωμή καθώς και τον τρόπο πληρωμής και κατεβάσματος του περιεχομένου στον υπολογιστή του.

 

Αποτροπή Αυτοκτονιών στο Internet

Την άνοιξη του 2009 χάρη στην ευαισθητοποίηση και την άμεση ανταπόκριση χρηστών του Internet, απετράπη η αυτοκτονία τεσσάρων νεαρών χρηστών του Διαδικτύου, που είχαν αποφασίσει να θέσουν τέρμα στη ζωή τους για λόγους ερωτικής απογοήτευσης ή ανεργίας. Οι χρήστες αντιλήφθηκαν αμέσως τις προθέσεις των νεαρών υποψηφίων αυτόχειρων και ειδοποίησαν έγκαιρα την Αστυνομία, η οποία έδρασε επίσης άμεσα και αποτελεσματικά.

 

Η Wikipedia Νίκησε!

Είναι κι αυτό ένα από τα φαινόμενα του Internet, απρόσμενο αλλά και ανεξήγητο για πολλούς από εμάς. Ο λόγος γίνεται για το οριστικό τέλος των δύο από τις ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες που άφησαν εποχή σ’ όλους όσους τις γνώρισαν με τη βοήθεια του υπολογιστή, την Britannica και την Encarta. Νικητής είναι η γραμμένη από τους χρήστες του Internet Wikipedia, μια μεγάλη επιτυχία των εθελοντών του παγκόσμιου διαδικτυακού χωριού.

Τα μεγάλα πλεονεκτήματα της Wikipedia, που της χάρισαν και τη νίκη, είναι η ικανότητά της να ανταποκρίνεται αμέσως σ’ όλες τις εξελίξεις, να είναι επίκαιρη δηλαδή, η τεράστια ποσότητα των λημμάτων που περιέχει, όπου στην αγγλική γλώσσα αγγίζουν τα 3 εκατομμύρια, και τέλος η μεγάλη πληθώρα των γλωσσών που υποστηρίζει, όπως γερμανικά, γαλλικά, ελληνικά αλλά και κινέζικα, πολωνικά και πολλές άλλες άγνωστες στο ευρύ κοινό. Φυσικά, το μεγάλο ερωτηματικό είναι το πώς μπορεί μια εγκυκλοπαίδεια που γράφεται σε καθαρά εθελοντική βάση και όπου μπορεί ο καθένας να κατηγορήσει ή να δυσφημήσει όποιον θέλει, μπόρεσε και καθιερώθηκε ως το στάνταρτ στην ενημέρωση. Η εμπειρία έδειξε ότι ένα μεγάλο πείραμα πέτυχε απόλυτα. Άλλωστε, πολλοί από τους συντάκτες της Wikipedia είναι εξαίρετοι ακαδημαϊκοί.

 

Δωρεάν Ασύρματη Πρόσβαση σε Αστικές Περιοχές

Μπορεί να καθυστέρησε να φθάσει στη χώρα μας αλλά η παροχή δωρεάν ασύρματης πρόσβασης στο Internet, τουλάχιστον στις αστικές περιοχές, είναι πλέον γεγονός. Υπολογίζονται ήδη σε 279 ανά την Ελλάδα οι νέες περιοχές όπου από το φθινόπωρο του 2009 θα παρέχεται δωρεάν ασύρματο Internet (WiFi) από αντίστοιχα hotspots. Πρωτοπόροι στο εγχείρημα αυτό ήταν ο Δήμος Τρικκαίων μ’ ένα εκτεταμένο δωρεάν ασύρματο δίκτυο και με πολλές υπηρεσίες τηλεματικής που ήδη προσφέρει στους δημότες του αλλά και ο Δήμος Αθηναίων που παρέχει δωρεάν ασύρματη πρόσβαση στην Πλατεία Συντάγματος, το Θησείο και την Πλατεία Κοτζιά.

Το έργο χρηματοδοτείται από την Ειδική Γραμματεία Ψηφιακού Σχεδιασμού του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών μέσω του προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» και οι ειδικοί επισημαίνουν ότι σε λίγα χρόνια δεν θα νοείται πλατεία μεγάλης πόλης όπου δεν θα υπάρχει ασύρματο Internet.

 

Η Παγκόσμια Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Unesco

Η παγκόσμια ψηφιακή βιβλιοθήκη της Unesco άνοιξε τις πύλες της στο Διαδίκτυο τον Απρίλιο του 2009 και έτσι θα μπορούν οι χρήστες του Internet να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε χιλιάδες τίτλους βιβλίων, σε σπάνια χειρόγραφα, σε χάρτες αλλά και σε ηχητικά ντοκουμέντα. Η αναζήτηση και η πλοήγηση γίνονται σε 7 γλώσσες και πρόκειται για ένα έργο που βρίσκεται εκτός συναγωνισμού σε σχέση με τις ήδη υπάρχουσες ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, που είναι η Ευρωπαϊκή και η Βιβλιοθήκη του Google.

 

Η Γενιά των Millennials

Η επονομαζόμενη γενιά των Millennials, δηλαδή οι νέοι ηλικίας 14-25 ετών, είναι η πρώτη που μεγαλώνει στη νέα διαδικτυακή εποχή και σύμφωνα με διεθνή έρευνα το Internet και τα ψηφιακά μέσα ψυχαγωγίας μονοπωλούν το ενδιαφέρον αυτής της γενιάς και μάλιστα εις βάρος της τηλεόρασης, που αποτελεί το κυρίαρχο μέσο ψυχαγωγίας και ενημέρωσης τις τελευταίες δεκαετίες. Η γενιά αυτή θεωρεί σε ποσοστό 75% ότι ο υπολογιστής είναι καλύτερο μέσο ψυχαγωγίας από την τηλεόραση και αφιερώνει σημαντικά λιγότερο χρόνο στην τηλεόραση σε σχέση με τις παλιότερες γενιές. Αντίθετα, οι νέοι της γενιάς αυτής αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, ακούν μουσική κυρίως μέσω του Internet, αλλά και το χρησιμοποιούν κατά κόρο για τις κοινωνικές τους συναναστροφές. Επίσης, οι διαφημίσεις που προβάλλονται μέσω του Internet έχουν ήδη αρχίσει να επηρεάζουν σημαντικά τη νέα γενιά.

 

Ο e-πποκράτης Είναι Απαραίτητος στους Γιατρούς

Ένα μηχάνημα iPhone με την ονομασία e-πποκράτης (epocrates) έχει γίνει απαραίτητο για τους γιατρούς, τουλάχιστον στις ΗΠΑ. Το χρησιμοποιούν για να ενημερώνουν τους ασθενείς τους με διαγράμματα και βίντεο, να γράφουν συνταγές και να ελέγχουν βασικές πληροφορίες ενώ έχουν δίπλα τους τον ασθενή. Η συσκευή αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για να αναζητούν οι γιατροί στοιχεία για αλληλεπιδράσεις φαρμάκων, να βλέπουν ακτινογραφίες και αξονικές τομογραφίες αλλά και για να ακούν μουσική από το Internet τον ελεύθερο χρόνο ανάμεσα στις επεμβάσεις. Περίπου το 64% των γιατρών στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν έξυπνα τηλέφωνα που έχουν τις παραπάνω δυνατότητες.

Οι γιατροί και οι φοιτητές μπορούν να απαντούν σε ερωτήσεις όταν βρίσκονται δίπλα στο κρεβάτι του ασθενούς και αυτό χωρίς να χρειάζεται να βασίζονται στη μνήμη τους. Επίσης, οι φοιτητές ενθαρρύνονται να κατεβάζουν από το Internet διάφορα ιατρικά εκπαιδευτικά βίντεο, από πολύ απλά όπως είναι η διαδικασία μέτρησης της αρτηριακής πίεσης έως και περίπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις.

 

Η Ποντιακή Wikipedia

Από τις 5 Μαρτίου 2009 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://pnt.wikipedia.org/ υπάρχει διαθέσιμο ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού, η ποντιακή έκδοση της διαδικτυακής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia. Οι τρεις νεαροί Έλληνες, ποντιακής καταγωγής, που ξεκίνησαν αυτό το εγχείρημα, γνωρίστηκαν μέσω του Διαδικτύου και παρ’ ότι δεν έχουν συναντηθεί ποτέ από κοντά, συνεργάστηκαν αρμονικά και ξεκίνησαν την δοκιμαστική έκδοση της ποντιακής εγκυκλοπαίδειας από τον Σεπτέμβριο του 2007. Η ποντιακή Wikipedia δημιουργήθηκε με σκοπό τη διάσωση και τη διάδοση της ποντιακής διαλέκτου, που είναι η πιο κοντινή προς την αρχαία ελληνική διάλεκτο, κάτι που θα ήταν πολύ δύσκολο να γίνει χωρίς τις τεράστιες δυνατότητες του Διαδικτύου.

 

Ο Εθισμός των Εφήβων στο Internet

Με αφορμή το 6ο Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο που έλαβε χώρα στην Αθήνα τον Μάιο του 2009, επιστήμονες από την Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδας έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τον αυξανόμενο εθισμό των Ελλήνων εφήβων στο Διαδίκτυο. Το παράδοξο είναι ότι αν και στη χώρα μας η χρήση του Internet δεν είναι τόσο εκτεταμένη όσο στις προηγμένες δυτικές χώρες, έχουμε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά εθισμού στο Διαδίκτυο (8,2 %). Οι ομάδες με τον υψηλότερο κίνδυνο για εθισμό είναι οι έφηβοι και οι φοιτητές, ενώ το έτος 2008 και το πρώτο μισό του 2009, 50 έφηβοι προσήλθαν στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας του νοσοκομείου «Αγλαΐα Κυριακού» στην Αθήνα λόγω διάγνωσης εθισμού στο Internet και 25 έφηβοι στο Ειδικό Κέντρο του «Ιπποκράτειου» νοσοκομείου της Θεσσαλονίκης. Σε γενικές γραμμές, το προφίλ του εθισμένου εφήβου είναι αγόρι, ηλικίας 15 ετών, που παίζει παιχνίδια στο Internet με μέσο όρο τις 5,5 ώρες καθημερινά.

Η κατάχρηση του μέσου οδηγεί σε συμπτώματα όπως είναι η καχεξία, η απομόνωση στο δωμάτιο και η κατάθλιψη. Επίσης, σε πολύ σοβαρές επιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει αυτοκτονικός ιδεασμός και σοβαρή καταθλιπτική διαταραχή. Η λύση για την πρόληψη αυτών των φαινομένων είναι η έγκαιρη εξοικείωση του παιδιού με τις νέες τεχνολογίες, κυρίως στο σχολείο, με ισορροπημένη παρουσίαση και έγκαιρη ανίχνευση παθολογικών συμπτωμάτων. Οι ειδικοί συμφωνούν στο ότι το Διαδίκτυο είναι ένα εργαλείο και όχι ένα παιχνίδι, ότι προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες επιμόρφωσης, ψυχαγωγίας και κοινωνικών ευκαιριών αλλά και έναν ατελείωτο πλούτο πληροφοριών. Ωστόσο, η υπερβολή σε οποιαδήποτε δραστηριότητα σκιάζει τα σημαντικά οφέλη και οδηγεί σε επικίνδυνα προβλήματα.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι νέες τεχνολογίες, η πίεση για ακαδημαϊκή και επαγγελματική επιτυχία, οικονομικοί αλλά και κοινωνικοί λόγοι είναι μόνο μερικοί από τους παράγοντες που έχουν επηρεάσει σημαντικά τη ζωή των παιδιών και των εφήβων. Οι ψυχικές διαταραχές των παιδιών πάντως ποικίλουν και δεν εκφράζονται μόνο μέσω της εξάρτησης από το Internet.

 

Ξεγέννησε με τη Βοήθεια του YouTube

Ένα ζευγάρι Βρετανών βοηθήθηκε από τα βίντεο, που υπάρχουν πλέον σε μεγάλη πληθώρα στην δημοφιλή ιστοσελίδα YouTube, σχετικά με το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί ένα απροσδόκητο περιστατικό κατά τη διάρκεια της γέννας. Το ζευγάρι είχε κανονίσει να γεννήσει στο σπίτι, αλλά όλα έγιναν πολύ ξαφνικά και οι μαίες και το ασθενοφόρο αργούσαν να έρθουν. Ο σύζυγος δήλωσε ότι τα βίντεο που είδε τον βοήθησαν πολύ και όλα έγιναν πολύ εύκολα.

 

Πεθαίνει Καθημερινά στο Internet

Μια από τις πιο σκοτεινές και αρρωστημένες πτυχές του Internet φανερώθηκε όταν τον Νοέμβριο του 2006 σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ η μεγαλύτερη από τις τέσσερις κόρες ενός πετυχημένου Έλληνα επιχειρηματία. Όλα ξεκίνησαν όταν οι αστυνομικοί που έφτασαν στον τόπο του δυστυχήματος έστειλαν σε φίλους μέσω e-mail φωτογραφίες με το ακέφαλο πτώμα της άτυχης νεαρής κοπέλας. Σε ελάχιστες ημέρες, οι εικόνες αυτές δημοσιεύτηκαν σε χιλιάδες ιστοσελίδες, κυκλοφόρησαν στο σχολείο από συμμαθητές της κοπέλας, αλλά και αναρίθμητα σχετικά βιντεάκια αναρτήθηκαν στο YouTube και το MySpace. Η οικογένεια της άτυχης κοπέλας συνεχίζει να λαμβάνει επιστολές αλλά και e-mails από αγνώστους με τις ίδιες φωτογραφίες.

Ο πατέρας της κοπέλας κάνει τώρα πλέον τον δικό του αγώνα ώστε να γίνει ένας νόμος που θα σέβεται τη μνήμη του νεκρού στο Internet και με τη βοήθεια της εταιρείας Reputation Defender δίνει μάχες στα δικαστήρια και στα αχανή παρακλάδια του Διαδικτύου και προσπαθεί να εντοπίσει τις ιστοσελίδες που περιέχουν φωτογραφίες από το μοιραίο για την κόρη του δυστύχημα και να πείσει τους ιδιοκτήτες να τις απομακρύνουν. Ο αγώνας του φαντάζει μάταιος. Το Internet μάς έφερε τόσα πολλά αλλά δημιούργησε και πάρα πολλά, απρόσμενα κοινωνικά προβλήματα.

 

Scribd, το YouTube των Κειμένων

Πολλοί εφευρετικοί φαίνεται ότι ήταν τρεις Αμερικανοί από το Σαν Φρανσίσκο που δημιούργησαν ένα νέο εργαλείο στο Internet, το scribd http://www.scribd.com, το επονομαζόμενο και YouTube των κειμένων, που διαθέτει εκατομμύρια αναγνώστες και βιβλία, τα οποία διαβάζονται και ξεφυλλίζονται πολύ εύκολα στην οθόνη αλλά και κατεβαίνουν πολύ γρήγορα. Στο scribd, ο καθένας μπορεί πολύ εύκολα να ανεβάσει (upload) και σε όποια μορφή θέλει κείμενα και πρωτότυπες εργασίες, τα οποία μπορεί να μοιραστεί με χρήστες απ’ όλο τον κόσμο. Η ανάγνωση των κειμένων είναι ελεύθερη, ενώ για να κατεβάσει (download) κάποιος χρήστης κείμενο ή και ολόκληρο βιβλίο στον υπολογιστή του, θα πρέπει να δημιουργήσει λογαριασμό στην ιστοσελίδα, που είναι δωρεάν. Από Έλληνες συγγραφείς υπάρχουν κείμενα των Καζαντζάκη, Ελύτη και Σεφέρη, όλα στην αγγλική γλώσσα.

Στο ερώτημα αν υπάρχουν και τι γίνεται με τα πνευματικά δικαιώματα των εκδοτών και των συγγραφέων, φαίνεται ότι μια ακόμα μάχη στο Internet θα είναι σύντομα σε εξέλιξη. Το σίγουρο πάντως είναι ότι κάπου μπλέκονται από τη μία τα επαγγελματικά δικαιώματα των εκδοτών και των συγγραφέων και από την άλλη οι πρωτοβουλίες κάποιων ιδιωτών που είναι φανατικοί θαυμαστές κάποιων συγγραφικών έργων και που επιθυμούν να τα μοιράζονται δωρεάν, μέσα στο γενικότερο πνεύμα που υπάρχει στο Διαδίκτυο.

 

Λογισμικό Ανάλυσης Συναισθημάτων

Μπορεί το Internet να έχει αναδειχθεί σ’ ένα μέσο που διευκολύνει αφάνταστα την έκφραση των ιδεών και των συναισθημάτων του καθενός από εμάς, όμως έχει ήδη κάνει την εμφάνισή της σ’ αυτό μια νέα γενιά προγραμμάτων που μπορεί και αντιλαμβάνεται το συναισθηματικό περιεχόμενο των όσων γράφουμε στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, στα fora και στα ιστολόγια (blogs).

Το νέο πρόγραμμα ενδιαφέρει κυρίως τις μεγάλες εταιρείες που θέλουν να γνωρίζουν τι νιώθουν οι πελάτες και οι υποψήφιοι αγοραστές για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους. Το πρόγραμμα αυτό λοιπόν αναλαμβάνει να καταγράφει on line τις συναισθηματικές αντιδράσεις του κοινού κατά την παρουσίαση ενός νέου προϊόντος αλλά μπορεί και να παρακολουθεί τους «πολέμους» που γίνονται στο Διαδίκτυο ανάμεσα σε αντίπαλες ιδεολογικές ομάδες από τα σχόλια που ανταλλάσσονται.

 

Το Προφίλ των Χρηστών Κοινωνικών Μέσων

Από έρευνα που έγινε στις ΗΠΑ προκειμένου να διαπιστωθεί ποιο είναι το προφίλ των χρηστών κοινωνικών μέσων (social media), βγήκε το συμπέρασμα ότι υπάρχουν 6 κύριες κατηγορίες χρηστών κοινωνικών μέσων και η κατηγοριοποίηση αυτή γίνεται βάσει των δραστηριοτήτων που αναπτύσσουν στα μέσα αυτά, όπως είναι η δημιουργία ιστολογίων (blogs), η ανάρτηση μουσικής, το κατέβασμα videos από το YouTube, ο σχολιασμός του περιεχομένου διαφόρων ιστοσελίδων κ.ά.

Οι έξι αυτές κατηγορίες δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» την Δευτέρα 11 Μαΐου 2009 και είναι οι εξής :

 

Ο Ανθρώπινος Εγκέφαλος Υπερφορτώνεται

Είναι γεγονός ότι με τις ανάγκες που έχει δημιουργήσει η σημερινή τεχνολογία, δηλ. τα απανωτά e-mails που λαμβάνουμε καθημερινά, τις ενημερώσεις που πρέπει να κάνουμε εμείς οι ίδιοι στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπως είναι το Facebook και το Twitter, αλλά και με την υπερπληθώρα των πληροφοριών που λαμβάνουμε απ’ όλα τα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης, ο εγκέφαλός μας έχει αρχίσει να υπερφορτώνεται. Η ταχύτητα του νέου ψηφιακού κόσμου, που απαιτεί να γνωρίζουμε τα πάντα ακριβώς τη στιγμή που συμβαίνουν, σύντομα θα προκαλέσει στους χρήστες ψυχολογικά προβλήματα, αφού ο εγκέφαλός μας δεν είναι σε θέση να επεξεργαστεί τόσο μεγάλο όγκο πληροφοριών και με τόση ταχύτητα, προειδοποιούν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας των ΗΠΑ.

 

Το Τέλος των Σχολικών Βιβλίων

Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια των ΗΠΑ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να καταργήσει σταδιακά τα σχολικά βιβλία και να τα αντικαταστήσει με διαδικτυακά συγγράμματα. Ο ίδιος τονίζει ότι η αγάπη των νέων για το Facebook και το iPod αποδεικνύει ότι το Διαδίκτυο αποτελεί την καλύτερη μέθοδο διδασκαλίας καθώς τα ηλεκτρονικά συγγράμματα μπορούν να ενημερώνονται γρήγορα και εύκολα και να ακολουθούν την ακαδημαϊκή πρόοδο, ενώ τα κλασικά χάρτινα βιβλία θεωρούνται πλέον παρωχημένα. Αν και οι ειδικοί θεωρούν ότι το πραγματικό κίνητρο για την μετάβαση στο ψηφιακό σχολείο είναι καθαρά οικονομικό, η αρχή θα γίνει από την σχολική χρονιά 2009-2010 με τα μαθήματα των Μαθηματικών και της Επιστήμης, τα οποία θα διδάσκονται στα λύκεια της Καλιφόρνιας μέσω online κειμένων που θα έχουν περάσει πρώτα από ακαδημαϊκό έλεγχο.

 

Το Κόμμα των Πειρατών του Internet

Είναι κι αυτό μια πραγματικότητα. Το Κόμμα των Πειρατών του Internet μετά την πρόσφατη δικαστική περιπέτεια των δημιουργών του στη Σουηδία, αποτέλεσε μια από τις εκπλήξεις των ευροεκλογών του Ιουνίου του 2009. Κατόρθωσε να συγκεντρώσει το 7,1% των ψήφων και να εκλέξει έναν ευρωβουλευτή. Η ιδρυτική του διακήρυξη και η προεκλογική εκστρατεία του επικεντρώθηκαν στην ελευθερία του λόγου και στην αντίθεση στους περιορισμούς διακίνησης πληροφοριών στο Διαδίκτυο, στην προστασία της προσωπικότητας και στη διαφάνεια στη δημόσια ζωή. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Νεολαία του Κόμματος των Πειρατών αποτελεί την μεγαλύτερη νεολαιίστικη οργάνωση στη Σουηδία και με ποσοστό που στις ηλικίες 18-30 ετών κυμαίνεται στο εντυπωσιακό 20%. Ωστόσο, το πιο σημαντικό συμπέρασμα από την σύντομη ιλιγγιώδη πορεία αυτού του κόμματος είναι οι δυνατότητες που προσφέρει το Διαδίκτυο στην πολιτική οργάνωση και επικοινωνία.

 

Η Νέα Εποχή για τους Καταναλωτές Ειδήσεων

Η κρίση του έντυπου Τύπου φαίνεται ότι είναι παγκόσμιο φαινόμενο και όχι μόνο ελληνικό και οι συζητήσεις για το πώς θα ξεπεραστεί φουντώνουν παντού. Η Ariana Huffington, η ελληνικής καταγωγής δημοσιογράφος που διαθέτει μια από τις πιο έγκυρες ιστοσελίδες των ΗΠΑ, διαπίστωσε σε κατάθεσή της στη Γερουσία ότι τα νέα είναι άσχημα για τον Τύπο και ιδιαίτερα για τις εφημερίδες, αλλά είναι γεγονός ότι διανύουμε μια χρυσή εποχή για τους καταναλωτές ειδήσεων, δηλαδή τους πολίτες που μπορούν να σερφάρουν στο Διαδίκτυο για να ενημερωθούν, να διασκεδάσουν και να επικοινωνήσουν.

Η ίδια πιστεύει ότι το μέλλον του Τύπου θα είναι υβριδικό, όπου οι παλιοί παίκτες των ΜΜΕ θα ενστερνιστούν τους τρόπους λειτουργίας των νέων ΜΜΕ, όπου κυριαρχούν η διαδραστικότητα και η αμεσότητα, αλλά και οι νέοι παίκτες θα υιοθετήσουν τις καλές πρακτικές των παλιών, όπως είναι η εντιμότητα και η ερευνητική δημοσιογραφία υψηλού επιπέδου. Σ’ αυτό το όχι και τόσο μακρινό μέλλον προβλέπει ότι θα υπάρχουν οργανισμοί όπου θα συνδυάζεται το μη κερδοσκοπικό και το κερδοσκοπικό. Θα πρέπει να αγκαλιάσουμε το καινούργιο και να συνδυάσουμε την ταχύτητα του Web με την αξιοπιστία του παραδοσιακού Τύπου.

 

Αγορές Μέσω Internet

Αυξάνονται όλο και περισσότερο στη χώρα μας οι online αγοραστές καθώς σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, οι Έλληνες καταναλωτές που έχουν κάνει έστω και μία αγορά μέσω του Διαδικτύου ανέρχονται σε 620.000 και κατά το τελευταίο εξάμηνο έκαναν κατά μέσο όρο 6 αγορές ο καθένας με συνολική αξία περίπου 550 ευρώ ανά άτομο. Την πρώτη θέση στις προτιμήσεις των ηλεκτρονικών αγοραστών κατέχουν τα αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια, την δεύτερη ο εξοπλισμός πληροφορικής, ακολουθούν τα βιβλία και στην τέταρτη θέση είναι οι αγορές ρούχων και αξεσουάρ με ποσοστό 15%.

Οι λιανέμποροι εκτιμούν ότι αργά ή γρήγορα όλα τα καταστήματα, μικρά ή μεγάλα, θα αποκτήσουν «κατάστημα» και στο Διαδίκτυο και αυτό γιατί η νέα γενιά, η οποία θα είναι η αυριανή τους πελατεία, κάνει σήμερα τα πάντα μέσω του Διαδικτύου. Τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών είναι για μεν τους καταναλωτές το ότι εξοικονομούν χρόνο, αγοράζουν όποια μέρα και ώρα θέλουν και βρίσκουν προϊόντα σε χαμηλότερες τιμές, για δε τους επιχειρηματίες ότι έχουν πρόσθετο τζίρο και χαμηλότερο κόστος λειτουργίας.

 

 

Η Νέα Μόδα του Sexting

Η ονομασία του αποτελεί παράφραση των όρων Sex και Texting και πρόκειται για μια νέα μόδα που έχει ξετρελάνει τους Βρετανούς εφήβους καθώς, όπως αποδείχθηκε από έρευνα που έγινε στα βρετανικά σχολεία, το ένα τρίτο των μαθητών δέχονται μηνύματα sms ή/και e-mails με σεξουαλικό περιεχόμενο, όπου πολλές φορές απεικονίζονται και οι ίδιοι οι αποστολείς των μηνυμάτων. Το υλικό αυτό αναρτάται συχνά και στις λεγόμενες ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και απασχολεί έντονα την παραδοσιακά συντηρητική βρετανική κοινωνία καθώς έχουν διαπιστωθεί και περιπτώσεις εκφοβισμού (cyberbullying) κυρίως νεαρών κοριτσιών.

 

Το Internet Αλλάζει την Καθημερινότητά μας

Αμερικανικές εταιρείες που ειδικεύονται στην μελέτη των στατιστικών στοιχείων του Internet αναφέρουν ότι η κίνηση στον Παγκόσμιο Ιστό εκτοξεύεται στις επτά το πρωί τις καθημερινές και ότι ο αριθμός των μηνυμάτων SMS που στέλνονται τα πρωινά αυξήθηκε σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Η εξήγηση είναι αναμενόμενη : οι γονείς ξυπνάνε πολύ νωρίς ώστε να προλάβουν να ελέγξουν το e-mail τους αλλά και τα μηνύματα που έχουν λάβει στο Facebook και το Twitter, ξυπνάνε τα παιδιά τους που κοιμούνται στο διπλανό δωμάτιο στέλνοντάς τους SMS και όλη η οικογένεια ξεκινάει την ημέρα με τον καθένα να ανοίγει τον δικό του ηλεκτρονικό υπολογιστή και στο δικό του δωμάτιο.

Δεν είναι λίγοι οι γονείς που παραπονιούνται ότι η τεχνολογία κατέστρεψε την οικογενειακή τους γαλήνη καθώς η εποχή όπου όλη η οικογένεια έπαιρνε πρωινό στο ίδιο τραπέζι και σχολίαζαν μαζί τα νέα από την εφημερίδα μοιάζει πολύ μακρινή.

 

Η Υπερπληροφόρηση Σκοτώνει το Συναίσθημα

Με 70 εκατομμύρια blogs (ιστολόγια) και 150 εκατομμύρια ιστοσελίδες να υπάρχουν αναρτημένα στο Internet, τουλάχιστον στα μέσα του 2009, αλλά και με συνεχή ροή ειδήσεων από τα ραδιόφωνα, τις τηλεοράσεις, τα portals, τα e-mails, τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, το Twitter και πολλά άλλα, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι δεν γινόμαστε σοφότεροι αλλά κυνικότεροι. Υπάρχουν πλέον επαρκείς ενδείξεις ότι ανθρώπινες αντιδράσεις όπως είναι η κατανόηση, ο αλτρουισμός, η συμπόνια, η ανεκτικότητα και η συναισθηματική σταθερότητα δείχνουν να απειλούνται από τον μεγάλο και συνεχή όγκο πληροφοριών που δέχεται ο ανθρώπινος εγκέφαλος.

 

Έξυπνος Οικισμός στη Βέροια

Τον Δήμο Τρικκαίων φαίνεται ότι μιμείται ο Δήμος Βέροιας καθώς από το τέλος του 2009 οι κάτοικοι της πόλης θα μπορούν να λένε τα παράπονά τους στη Δήμαρχο μέσω τηλεδιάσκεψης, οι επισκέπτες θα ξεναγούνται στην πόλη και θα ενημερώνονται ηλεκτρονικά για τις δυνατότητες διαμονής και εστίασης, οι ηλικιωμένοι θα μπορούν να καλούν πολύ εύκολα για βοήθεια και θα υπάρχει δωρεάν ασύρματη ευρυζωνική πρόσβαση στο Internet (WiFi) για όλους. Το φιλόδοξο αυτό πρόγραμμα έλαβε τον τίτλο «Ανάπτυξη Έξυπνου Οικισμού στο Κέντρο της Βέροιας».

 

Έξυπνα Κινητά, Internet και GPS Μαζί

Μάλλον είμαστε πολύ κοντά σε μια πραγματικότητα που μέχρι πριν από μερικά χρόνια αποτελούσε μόνο όνειρο θερινής νυκτός. Ο λόγος γίνεται για τον συνδυασμό των τεχνολογιών της κινητής τηλεφωνίας, του Διαδικτύου και του Παγκόσμιου Συστήματος Εντοπισμού Θέσης (GPS), όπου όλα αυτά μαζί σε μια μικρή φορητή συσκευή θα μας ενημερώνουν για τις καιρικές συνθήκες στην περιοχή που βρισκόμαστε, για τα αξιοθέατα και τα μουσεία που είναι κοντά μας, για τις δυνατότητες που έχουμε για φαγητό ή για καφέ αλλά και πού εκεί κοντά μπορούμε να κάνουμε τα ψώνια μας.

Η πρωτοποριακή αυτή συσκευή θα μπορεί ακόμη να κάνει συγκρίσεις τιμών προϊόντων από τα κοντινά καταστήματα και να μας δίνει πληροφορίες για μενού εστιατορίων ή και για επίκαιρες εκδηλώσεις. Το ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι θα μπορούμε να σημαδεύουμε με την κάμερα της συσκευής ένα πρόσωπο στον δρόμο και στην οθόνη της να εμφανίζεται το προφίλ του σε κάποια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook ή MySpace κ.ά.). Η τεχνολογία που έφερε την ενισχυμένη αυτή πραγματικότητα λέγεται Layar και μπορεί να συγκεντρώσει διάφορες πληροφορίες από διαφορετικά επίπεδα. Ο χρήστης θα πρέπει να διαθέτει μια συσκευή iPhone ή κάποιο έξυπνο κινητό τηλέφωνο που υποστηρίζει το λειτουργικό σύστημα Android του Google.

 

Οι Τελευταίες Εξελίξεις στο Facebook

Μια πρωτότυπη ιδέα είχε ένας Βέλγος ζωόφιλος, που αποφάσισε να δημιουργήσει το πρώτο κοινωνικό δίκτυο για ζώα συντροφιάς που ακούει στο όνομα Zanibook, προσπαθεί να μιμηθεί την επιτυχία του Facebook και απευθύνεται σε γαλλόφωνους που διαθέτουν κάποιο κατοικίδιο και επιθυμούν να γνωριστούν με άλλους ζωόφιλους. Ένας Έλληνας ερευνητής στο Πανεπιστήμιο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων δημιούργησε την Σάρα (Sarah mobileiro), που είναι ένα ρομπότ που μπορεί και μιλάει με γυναικεία φωνή στα αγγλικά και τα αραβικά αλλά και που έχει τη δυνατότητα να επικοινωνεί με τους ανθρώπους, να δημιουργεί φίλους και να τους συναντά είτε φυσικά στο εργαστήριο είτε εικονικά μέσω Διαδικτύου. Επίσης, είναι ένα διαλογικό ρομπότ που χρησιμοποιεί και συνεισφέρει κοινωνικές πληροφορίες στο Facebook και μπορεί να κρατά ένα ηλεκτρονικό αρχείο από τις συναντήσεις και τις ειδήσεις που μαθαίνει στο Facebook.

Η δύναμη των νέων τεχνολογιών και κυρίως των SMS, του Facebook και του Twitter φάνηκε καθαρά στις διαδηλώσεις που συγκλόνισαν την πρωτεύουσα της Μολδαβίας τον Απρίλιο του 2009, όταν με τη βοήθειά τους χιλιάδες διαδηλωτές κάλεσαν τους συμπατριώτες τους να βγουν στους δρόμους και να διαμαρτυρηθούν αλλά και δίνοντας την δυνατότητα στους χρήστες του Internet σ’ όλον τον κόσμο να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη των γεγονότων. Πολλοί πολιτικοί παραδέχθηκαν ότι καμία πολιτική οργάνωση της χώρας δεν θα μπορούσε να οργανώσει κάτι τέτοιο και πρόκειται αναμφισβήτητα για μεγάλη επιτυχία των τεχνολογιών του Internet.

Μια πρωτότυπη διαδήλωση έκαναν νεαροί τον Απρίλιο του 2009 στη Γαλλία, διαμαρτυρόμενοι για τις αλλαγές που έγιναν στην εμφάνιση της ιστοσελίδας του Facebook. Οι νεαροί ανήρτησαν πανό με τον τίτλο «Contre La Nouvelle Version de Facebook» και ζητούσαν από τους υπευθύνους να επαναφέρουν την παλιά μορφή της δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης. Πάντως, σ’ ένα on-line δημοψήφισμα που έκαναν οι υπεύθυνοι του Facebook, πολλοί χρήστες φάνηκαν θετικοί όχι μόνο για την μορφή της ιστοσελίδας αλλά και για την αλλαγή των όρων χρήσης της υπηρεσίας. Αυτό το γεγονός δείχνει ότι η δημοτικότητα του Internet και η χρήση του απ’ όλο και περισσότερο κόσμο, διαμορφώνουν μια εντελώς καινούργια κουλτούρα.

Ένας 28χρονος Κύπριος φοιτητής δημιούργησε στο Facebook ένα group με την ονομασία «Ελάτε να αυτοκτονήσουμε όλοι μαζί» και προέτρεπε τα μέλη της ομάδας να βάλουν τέλος στη ζωή τους. Η ύπαρξη της ομάδας αυτής έγινε γνωστή στην Ανοικτή Γραμμή SafeLine ύστερα από ανώνυμη καταγγελία τον Απρίλιο του 2009, ειδοποιήθηκε αμέσως το Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης και ο Κύπριος φοιτητής εντοπίστηκε μετά από μερικές ημέρες.

Ο δημιουργός της ομάδας σπούδαζε στο Σικάγο και ήταν ευτύχημα που μόνο δύο χρήστες ήταν μέλη της ομάδας. Το περιστατικό αυτό ήταν το πρώτο ελληνικό κρούσμα προτροπής σε αυτοκτονία μέσω ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης καθώς οι καταγγελίες που γίνονται για την συγκεκριμένη ιστοσελίδα αφορούν κυρίως παραβίαση προσωπικών δεδομένων και χρήση ψευδών στοιχείων, σύμφωνα με την υπεύθυνη επικοινωνίας της SafeLine.gr.

Όσον αφορά τα στατιστικά από τη χρήση του Facebook, σε πάνω από ένα εκατομμύριο υπολογίζονται οι Έλληνες χρήστες που διατηρούν προφίλ στην δημοφιλή ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης, όπου η πλειονότητα των χρηστών βρίσκεται στην ηλικία 18-35 ετών, οι περισσότεροι ελέγχουν το προφίλ τους πολλές φορές την ημέρα και το μεγαλύτερο κίνητρό τους είναι η εύκολη εύρεση και επικοινωνία με παλιούς φίλους και γνωστούς.

Μετά από τον θόρυβο και την αντίδραση των χρηστών-μελών του Facebook που προκάλεσε η απόφαση των διαχειριστών της δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης ότι όλα τα στοιχεία των χρηστών θα αποτελούν ιδιοκτησία της, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Cambridge της Αγγλίας διαπίστωσαν ότι στις περισσότερες ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης παραμένουν στον server της εταιρείας οι φωτογραφίες των χρηστών-μελών ακόμα κι αν αυτοί αποφασίσουν να τις διαγράψουν (delete).

Ως «Εξέγερση του Twitter» αποκάλεσαν το ξέσπασμα των Ιρανών πολιτών μετά τις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου του 2009 καθώς το εργαλείο αυτό χρησιμοποιήθηκε για ακόμα μια φορά για άμεση επικοινωνία και ενημέρωση των πολιτών και για καλύτερη οργάνωση των κινητοποιήσεών τους. Το μεγάλο θέμα, όμως, που ανέκυψε με το καθεστώς του Ιράν είναι το ότι αγόρασε από τον φινλανδογερμανικό κολοσσό Nokia-Siemens ένα εξελιγμένο σύστημα που επιτρέπει την παρακολούθηση των τηλεφωνικών συνομιλιών.

Το αποτέλεσμα ήταν να σταλούν χιλιάδες e-mails διαμαρτυρίας στις επίσημες ιστοσελίδες της Nokia και της Nokia-Siemens και πολλές άλλες ιστοσελίδες απλών πολιτών ζητούσαν από τους καταναλωτές να μποϊκοτάρουν τα προϊόντα του ομίλου σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συνεργασία του με τις ιρανικές αρχές. Η νομική υπηρεσία του ομίλου απάντησε ότι η πώληση του συγκεκριμένου συστήματος δεν εμπίπτει στις κυρώσεις του ΟΗΕ. Η χρήση της νέας τεχνολογίας έχει πάντα δύο όψεις.

Μια από τις αντιφάσεις που υπάρχουν στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης είναι ότι ενώ οι χρήστες που δημιουργούν προφίλ σ’ αυτές ενδιαφέρονται για την προστασία των δικών τους προσωπικών δεδομένων, ενδιαφέρονται όμως και για να βρουν άλλους χρήστες που διαθέτουν απλόχερα τα δικά τους προσωπικά δεδομένα, όπως φωτογραφίες, κείμενα και βίντεο.

Όλο και μεγαλύτερη σημασία δίνουν τελευταία οι εργοδότες στο αν υπάρχει προφίλ των υποψηφίων υπαλλήλων τους σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Σε έρευνα που έγινε στο Σικάγο των ΗΠΑ σε 2.600 υπεύθυνους προσωπικού, βρέθηκε ότι το 45% απ’ αυτούς ελέγχει τους λογαριασμούς των υποψηφίων υπαλλήλων σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και το 35% απορρίπτει ήδη τους υποψηφίους από την ανεπαρκή διαδικτυακή τους παρουσία. Αρνητικά σημεία σ’ ένα προφίλ υποψηφίου μπορεί να είναι οι προκλητικές φωτογραφίες, τα αρνητικά σχόλια για προηγούμενους συναδέλφους ή εργοδότες, η χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών καθώς και η ανικανότητα για σωστή επικοινωνία.

Ο επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας Αγγλίας και Ουαλίας σε συνέντευξή του συμβουλεύει τους χρήστες του Διαδικτύου να μην στέλνουν πολλά ηλεκτρονικά μηνύματα αλληλογραφίας (e-mail) αλλά και γραπτά μηνύματα (sms) από το κινητό τους καθώς έτσι δημιουργούνται επιφανειακές φιλίες. Ανέφερε ακόμη ότι οι δημοφιλείς ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης οδηγούν τους νέους στο να σχηματίζουν «εφήμερες σχέσεις», που τους εκθέτουν στον κίνδυνο της αυτοκτονίας όταν αυτές καταρρέουν.

Ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε επίσης ότι η υπερβολική χρήση του Διαδικτύου για την συγκέντρωση πληροφοριών είναι μια «απάνθρωπη» διαδικασία και ότι οδηγεί στην κατάρρευση των διαπροσωπικών σχέσεων αλλά και στην ανικανότητα αναγνώρισης της διάθεσης ενός άλλου ατόμου μέσω της γλώσσας του σώματος. Ένα άλλο μεγάλο λάθος είναι ότι οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης ενθαρρύνουν τα παιδιά να δίνουν μεγάλη σημασία στον αριθμό των εικονικών φίλων τους και όχι στην ποιότητα της φιλίας.

Μετά την μεγάλη επιτυχία που σημείωσε η δημοφιλής ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης Facebook, καθώς ξεπέρασε ήδη τους 300 εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες στα μέσα του 2009, ο δημιουργός της αποφάσισε να προσφέρει και μια πιο ελαφριά έκδοσή του για όσους έχουν αργές συνδέσεις στο Διαδίκτυο ή δεν είναι τόσο σχετικοί με τις νέες τεχνολογίες. Περισσότερα στη διεύθυνση http://lite.facebook.com/

Σύμφωνα με έρευνα που έγινε το φθινόπωρο του 2009 στους Έλληνες χρήστες του Facebook, αυτοί ανέρχονται στον διόλου ευκαταφρόνητο αριθμό των 1,9 εκατομμυρίων, από τους οποίους οι 1,3 εκατομμύριο είναι μεταξύ 15 και 30 ετών. Απ’ αυτούς μόλις οι 3 στους 10 δηλώνουν ότι εμπιστεύονται αρκετά ή πολύ το Facebook, ενώ οι 4 στους 10 δεν το εμπιστεύονται καθόλου ή το εμπιστεύονται λίγο και οι υπόλοιποι είναι αναποφάσιστοι. Όσο για τους λόγους χρήσης του Facebook, οι μισοί το χρησιμοποιούν αρκετά ή πολύ για να μαθαίνουν προσωπικά στοιχεία φίλων και γνωστών, η μεγάλη πλειοψηφία το χρησιμοποιεί για να βρίσκει εύκολα παλιούς φίλους και γνωστούς και λίγοι είναι αυτοί που το χρησιμοποιούν για ηλεκτρονικό φλερτ.

Το Facebook δηλώνει υπερήφανο που βάζει το δικό του λιθαράκι στην αναζήτηση της παγκόσμιας ειρήνης προκειμένου να βοηθήσει τους ανθρώπους να κατανοήσουν καλύτερα ο ένας τον άλλον και έτσι στην ιστοσελίδα http://peace.facebook.com/ θέτει καθημερινά σε χιλιάδες χρήστες του την ίδια ερώτηση : «Πιστεύετε ότι μπορούμε να κατακτήσουμε την παγκόσμια ειρήνη μέσα στα επόμενα 50 χρόνια;».

Κάποιος ερευνητής του Κυβερνοχώρου σχολίασε με ιδιαίτερη ένταση το γεγονός ότι όταν ζήτησε από εκατό και πλέον «εικονικούς φίλους» που είχε δημιουργήσει στο Facebook να γνωριστούν από κοντά, μόλις ένας ανταποκρίθηκε στην πρόσκλησή του.

Συνέβη κι αυτό : Ένας 19χρονος κάτοικος Νέας Υόρκης μπόρεσε να αποδείξει την αθωότητά του χάρη στο Facebook καθώς ήταν κατηγορούμενος σε μια υπόθεση ένοπλης επίθεσης σ’ ένα μεγάλο συγκρότημα διαμερισμάτων. Ο δικηγόρος του νεαρού μπόρεσε να αποδείξει ότι ο πελάτης του ήταν συνδεδεμένος στο Facebook την ώρα της επίθεσης από το σπίτι του πατέρα του, μια απόσταση 13 χιλιομέτρων από τον τόπο της επίθεσης.

Δεν πίστευε στα μάτια του ένας Βρετανός χρήστης του Facebook όταν είδε σ’ ένα γκρουπ της δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης μια φωτογραφία από τις διακοπές που είχε κάνει το προηγούμενο καλοκαίρι στα ελληνικά νησιά αλλά όπου η φίλη του είχε χάσει την φωτογραφική της μηχανή και έτσι θεωρούσε αδύνατο να κρατήσει αναμνήσεις από τις διακοπές του. Αυτός που εντόπισε την φωτογραφική μηχανή, ένας Αυστραλός τουρίστας, θεώρησε ότι το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει για να βρει τον κάτοχό της θα ήταν να ρίξει ένα «ψηφιακό μπουκάλι» στον ωκεανό του Internet και έτσι δημιούργησε ένα γκρουπ στο Facebook με την ποιητική ονομασία «Needle in a haystack», δηλ. «βελόνα στα άχυρα», και δημοσίευσε μερικές χαρακτηριστικές φωτογραφίες με την αμυδρή ελπίδα να τις δει ο κάτοχος και να επικοινωνήσει μαζί του, αλλά το Internet έκανε και πάλι το θαύμα του. Ίσως το Facebook να είναι το μοναδικό μέρος στον κόσμο όπου συγκεντρώνονται καθημερινά τόσο πολλοί και τόσο διαφορετικοί άνθρωποι, όπου απόσταση και κουλτούρες καταργούνται.

Μια Καναδή εργαζόμενη που βρισκόταν σε άδεια λόγω κατάθλιψης, έχασε το επίδομα που λάμβανε καθώς η ασφαλιστική της εταιρεία εντόπισε το προφίλ της στο Facebook και βρήκε φωτογραφίες που την έδειχναν να διασκεδάζει. Υπάλληλοι της εταιρείας την ενημέρωσαν ότι οι φωτογραφίες της που την δείχνουν να διασκεδάζει σε μπαράκια, να κάνει διακοπές και να γιορτάζει τα γενέθλιά της αποτελούν απόδειξη ότι δεν υποφέρει από κατάθλιψη. Πάντως, σύμφωνα με τον δικηγόρο της γυναίκας, η έρευνα της ασφαλιστικής εταιρείας ήταν ανάρμοστη και αυτό γιατί το προφίλ της γυναίκας στο Facebook είναι κλειδωμένο και η εταιρεία ερμήνευσε λάθος τις φωτογραφίες που βρήκε εκεί.

Το Facebook βρέθηκε και πάλι στο στόχαστρο τον Δεκέμβριο του 2009 σχετικά με την πολιτική της δημοφιλούς ιστοσελίδας όσον αφορά τα προσωπικά δεδομένα. Οργανώσεις για την προστασία της ιδιωτικής ζωής κατηγορούν το Facebook ότι αναγκάζει έμμεσα τους χρήστες να μοιράζονται τα προσωπικά τους δεδομένα μ’ όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις ασφαλείας, οι χρήστες θα μπορούν να επιλέγουν αν το υλικό τους θα είναι προσβάσιμο μόνο από τους «φίλους» τους ή από τους «φίλους των φίλων» τους ή και απ’ όλους τους χρήστες του Internet.

«Το Facebook είναι η πρώτη μορφή επικοινωνίας μέσω Internet που βρίσκεται πολύ πιο κοντά ως προς την ποιότητα σε αυτή που έχουμε με τα παραδοσιακά μέσα επικοινωνίας, όπως είναι το τηλέφωνο. Ενώ στα chats κυριαρχούν τα ψευδώνυμα, οπότε η ειλικρίνεια αποκλείεται εκ των πραγμάτων, το Facebook επειδή υπάρχει και το στοιχείο του δημόσιου χώρου, μας κάνει πιο προσεκτικούς αναφορικά με την παρουσία μας. Σε αναγκάζει δηλαδή να διατηρήσεις τους ρόλους που έχεις και στην πραγματική ζωή». Χαράλαμπος Στέρτσος, Κοινωνιολόγος.

 

Η Ασφάλεια στις Ιστοσελίδες Κοινωνικής Δικτύωσης

Αν αποφασίσουμε να δημιουργήσουμε προφίλ σε κάποια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης, όπως είναι το Facebook, το MySpace, το Bebo κ.ά., οι ειδικοί συμβουλεύουν :

 

Το Savoir Vivre του Facebook

 

Ανθρώπινο Δικαίωμα η Πρόσβαση στο Διαδίκτυο

Η πάντα πρωτοπόρος στα θέματα των νέων τεχνολογιών Φινλανδία γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο όπου η πρόσβαση στο ευρυζωνικό Internet θα είναι ένα νομικά κατοχυρωμένο ανθρώπινο δικαίωμα. Ο νόμος θα προβλέπει ότι οι πάροχοι τηλεπικοινωνιών θα είναι υποχρεωμένοι να προσφέρουν συνδέσεις Internet υψηλών ταχυτήτων σ’ όλον τον πληθυσμό της χώρας. Και αυτό σε μια χώρα όπου το 96% των κατοίκων έχει ήδη πρόσβαση στο Διαδίκτυο, αλλά το σκεπτικό τού υπό ψήφιση νόμου είναι να βελτιωθεί η διαθεσιμότητα του Διαδικτύου και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.

 

Η Ορολογία του Twitter

Το Twitter είναι μια ανερχόμενη υπηρεσία του Internet που βοηθά τους χρήστες να επικοινωνούν εύκολα και άμεσα μεταξύ τους απαντώντας στην απλή ερώτηση : «Τι κάνεις τώρα;». Το Twitter αποτελεί μια πολύ καλή λύση για να είμαστε σε άμεση επαφή με συναδέλφους, συγγενείς και φίλους, όσο μακριά κι αν βρισκόμαστε. Ο κάθε χρήστης μπορεί να δημιουργήσει έναν δωρεάν λογαριασμό και μετά είτε να αναζητήσει τα άτομα που επιθυμεί και με την εντολή follow να βλέπει όλα τα δημόσια μηνύματα και τις ανακοινώσεις τους ή να επιλέξει να ημοσιεύσει ο ίδιος δικά του μηνύματα και ανακοινώσεις και να αποκτήσει followers, δηλαδή άτομα που ενδιαφέρονται για τις δραστηριότητές του. Το κάθε μήνυμα έχει ένα μέγιστο μήκος 140 χαρακτήρων.

Το Twitter θεωρείται μια κοινωνική πλατφόρμα «μικρο-blogging» καθώς δίνει την δυνατότητα σε πολλά άτομα που έχουν ίδια ενδιαφέροντα να επικοινωνούν άμεσα μεταξύ τους και μικρο-blogging γιατί εντάσσεται στην νοοτροπία των blogs αλλά με μικρό κείμενο και χωρίς εικόνες. Στην πορεία το Twitter εξελίχθηκε σε μια πλατφόρμα προώθησης ιδεών, προϊόντων και ειδήσεων και μιας ασύγχρονης συνομιλίας.

Ακολουθούν μερικές χρήσιμες ορολογίες του Twitter :

 

Η Κίνα Πρωτοπόρος στον Κυβερνοπόλεμο

Σύμφωνα με έκθεση ανεξάρτητης επιτροπής που έγινε για λογαριασμό του Κογκρέσου των ΗΠΑ, είναι πολύ πιθανό η κυβέρνηση της Κίνας να αναπτύσσει δυνατότητες κυβερνοπολέμου και να αξιοποιεί ομάδες από hackers για την άντληση δεδομένων από αμερικανικά δίκτυα και εταιρείες. Στη λίστα των πιθανών στόχων περιλαμβάνονται δίκτυα του Πενταγώνου που μεσολαβούν στις στρατιωτικές επικοινωνίες και αποθηκεύουν κρυπτογραφημένα δεδομένα.

Η νέα αυτή έκθεση έρχεται να προστεθεί στην ετήσια έκθεση του Πενταγώνου σχετικά με την στρατιωτική ισχύ της Κίνας, η οποία προειδοποιεί ότι ο κινεζικός στρατός έχει δημιουργήσει μονάδες κυβερνοπολέμου για την ανάπτυξη ιών που θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν τους υπολογιστές του εχθρού. Ίσως κάποιες μεγάλες δυνάμεις να προσπαθούν να οδηγήσουν τις στρατιωτικές συγκρούσεις του μέλλοντος μακριά από τα πεδία των μαχών σε εδάφη όπου θα μπορούν να «πολεμήσουν» πιο αποτελεσματικά.

 

Το OverSharing

Ένα από τα φαινόμενα που δημιουργήθηκαν στο Internet είναι και το oversharing, δηλαδή η τάση να μοιράζεται κάποιος και μάλιστα δημόσια υπερβολικά πολλές προσωπικές πληροφορίες και συχνά χωρίς καμία λογοκρισία των πιο ιδιωτικών του στιγμών. Ο όρος αυτός ψηφίστηκε από το λεξικό Webster το έτος 2008 ως ο νεολογισμός της χρονιάς. Αυτό που αλλάζει με το Διαδίκτυο είναι ότι αυξάνονται οι άνθρωποι που είναι διατεθειμένοι όχι μόνο να ρίξουν κλεφτές ματιές στις ζωές των άλλων, αλλά και να εκθέσουν την δική τους ζωή σε κοινή θέα.

 

Κλινική Αποτοξίνωσης από το Internet

Με στόχο να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον εθισμό των νέων στο Internet, που τείνει να εξελιχθεί σε μάστιγα της εποχής μας, ιδρύθηκε μια κλινική στη Ρώμη. Η κλινική θα προσφέρει θεραπεία σε άτομα που είναι εθισμένα στο Διαδίκτυο, μια εξάρτηση που παρατηρείται κυρίως στους εφήβους, οι οποίοι βυθίζονται στον εικονικό κόσμο των βιντεοπαιχνιδιών και των chat rooms, αλλά τώρα τελευταία και των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, σε σημείο που να χάνουν την επαφή τους με την πραγματικότητα. Τα συμπτώματα του εθισμού στο Διαδίκτυο μοιάζουν μ’ αυτά του εθισμού στα ναρκωτικά ή το αλκοόλ και είναι διαταραχές ύπνου, απώλεια της αίσθησης του χώρου και του χρόνου, δυσκολία στην επικοινωνία, άγχος και κατάθλιψη.

 

Οι Ηλεκτρονικές Αγορές στη Χώρα μας

Ενώ οι ηλεκτρονικές αγορές στη χώρα μας καταγράφουν διαρκή αύξηση και υπολογίζονται σε 1,3 εκατομμύρια περίπου οι Έλληνες καταναλωτές που κάνουν αναζητήσεις στο Διαδίκτυο για αγορές προϊόντων και βρίσκουν σημαντικές διαφορές τιμών σε πληθώρα προϊόντων ανάμεσα στα ηλεκτρονικά και τα πραγματικά καταστήματα, με τα πρώτα να υπερτερούν λόγω μειωμένων λειτουργικών εξόδων, από την άλλη μεριά οι πολύ μικρές ελληνικές επιχειρήσεις με 1-9 εργαζομένους έχουν πολύ μικρή παρουσία στο Διαδίκτυο (μόλις 5%) και οι πωλήσεις τους μέσω του Internet δεν ξεπερνούν το 1% του τζίρου τους.

Στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις μπορεί μεν η κατάσταση να είναι σαφώς καλύτερη και στην διαδικτυακή παρουσία και στις ηλεκτρονικές πωλήσεις αλλά καθόλου καλή συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες προτιμούν στις ηλεκτρονικές αγορές τους προγράμματα και εξοπλισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών και άλλων σχετικών μηχανημάτων, ενώ οι γυναίκες δείχνουν προτίμηση σε ρούχα, αξεσουάρ ένδυσης, περιοδικά και βιβλία.

Το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας, σχετική ιστοσελίδα http://www.observatory.gr/, δίνει τις εξής συμβουλές για on line αγορές με ασφάλεια ;

 

Οι Νεολογισμοί του Internet

Για το νέο λεξικό της Οξφόρδης για το έτος 2009 προτάθηκαν και οι παρακάτω λέξεις που δημιουργήθηκαν από την χρήση του Διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών :

 

Ο Εθισμός των Ενηλίκων στο Internet

Ο εθισμός στο Internet, μια από τις πιο σύγχρονες και αναπτυσσόμενες καταχρήσεις της εποχής μας, εκτός από τους εφήβους χτυπάει τώρα και τους ενήλικες. Μάλιστα, το πρώτο Τμήμα για την «αντιμετώπιση της παθολογικής χρήσης του Διαδικτύου», που καλύπτει και ενήλικες ξεκίνησε την λειτουργία του στην Μονάδα Απεξάρτησης 18 Άνω του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αθηνών. Καθώς πληθαίνουν οι περιπτώσεις ανθρώπων που η ζωή τους διαλύεται καθώς αυτοί βουλιάζουν στο Διαδίκτυο, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ακόμα καταλήξει στο αν πρόκειται για μια νέα μορφή εξάρτησης. Το πρόβλημα αρχίζει όταν η κατάχρηση του Διαδικτύου διαλύει τη ζωή μας ή λειτουργεί ως υποκατάστατο.

Οι εθισμένοι του Διαδικτύου αναζητούν μια εικονική πραγματικότητα, ένα καινούργιο ξεκίνημα και γι’ αυτές τις εικονικές αποδράσεις προσφέρονται ειδικά τα ψηφιακά παιχνίδια εικονικής προσωπικότητας, όπου ο χρήστης μπορεί να διαλέξει ρόλο και να παρουσιάζεται με έναν ή περισσότερους ψηφιακούς χαρακτήρες, τα λεγόμενα avatars. Πολλοί έχουν μετακομίσει εκεί, ζουν στον δικό τους κόσμο και μετατρέπονται σ’ αυτό που θα ήθελαν να είναι, μια «δεύτερη ψηφιακή ζωή» που είναι γεμάτη με εκπληκτικές εμπειρίες, ευκαιρίες και σχέσεις που δεν μπορούν να πραγματώσουν στην κανονική τους ζωή. Η εξάρτηση από το Διαδίκτυο, η πιο σύγχρονη μορφή εξάρτησης, αποτελεί ταυτόχρονα και την πιο ακραία μορφή αλλοτρίωσης του ανθρώπου της εποχής μας.

 

Απότομη Αύξηση της Κίνησης στο Διαδίκτυο

Το πρώτο Forum Διακυβέρνησης του Διαδικτύου, με αντικείμενο το μέλλον και τον έλεγχο του Διαδικτύου, είχε λάβει χώρα στην Αθήνα το 2006. Στο δεύτερο Forum, που έλαβε χώρα τον Νοέμβριο του 2009 στην Αίγυπτο, με την συμμετοχή 1.500 εκπροσώπων από κυβερνήσεις, οργανισμούς και οργανώσεις τονίστηκε ότι ο όγκος των δεδομένων που διακινούνται στον παγκόσμιο ιστό αναμένεται να εξαπλασιασθεί το διάστημα 2007-2012 και αυτό γιατί όλο και περισσότεροι χρήστες ανεβάζουν και κατεβάζουν αρχεία ήχου και βίντεο κάθε μορφής. Εκτιμάται ότι η διαδικτυακή κίνηση αυξάνεται με ρυθμό 46% κάθε χρόνο.

 

Το Top Ten του Internet

Τα τεκταινόμενα του Διαδικτύου έχουν κι αυτά τα δικά τους βραβεία καθώς σύμφωνα με τα βραβεία Webby στη λίστα των δέκα σημαντικότερων εξελίξεων του Internet από το 2000 μέχρι και το 2009 περιλαμβάνονται η δημιουργία της διαδικτυακής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia, ο θάνατος του Napster, η είσοδος του Google στο χρηματιστήριο και η επανάσταση του online video με το YouTube.

Το Top Ten συντάχθηκε από την Διεθνή Ακαδημία Ψηφιακών Τεχνών και Επιστημών της Νέας Υόρκης, η οποία απονέμει κάθε χρόνο βραβεία αριστείας στο Διαδίκτυο για θέματα όπως είναι οι online ειδήσεις, η διαδραστική διαφήμιση και ο σχεδιασμός ιστοσελίδων. Ανάμεσα στις καλύτερες, ή αν θέλετε στις πιο ενδιαφέρουσες, στιγμές του Διαδικτύου για τη δεκαετία 2000-2009 είναι οι εξής :

 

Περιορισμός της Δωρεάν Ενημέρωσης

Κάτω από την πίεση μεγάλων εκδοτικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο Internet και που βλέπουν τα έσοδά τους από τις διαφημίσεις να περιορίζονται δραστικά τελευταία, το Google ανακοίνωσε ότι οι εκδότες ειδησεογραφικών ιστοσελίδων με συνδρομή θα μπορούν να θέτουν όριο στον αριθμό των ειδήσεων που οι χρήστες θα μπορούν να διαβάζουν δωρεάν μέσω της διάσημης μηχανής αναζήτησης. Το Google πάντως έκανε την υποχώρηση και δίνει πλέον το δικαίωμα στους διαδικτυακούς εκδότες να θέτουν πλαφόν πέντε δωρεάν ειδήσεων την ημέρα στο Google News και πέραν αυτών οι χρήστες θα πρέπει να πληρώνουν για να έχουν περαιτέρω ενημέρωση, σύστημα που είναι γνωστό ως First Click Free και το οποίο περιορίζει την πρόσβαση σε συνδρομητικές ιστοσελίδες.

Ήδη από τον Δεκέμβριο του 2009, το περιεχόμενο δύο εφημερίδων του Αμβούργου θα είναι διαθέσιμο το Διαδίκτυο με την καταβολή ενός μηνιαίου χρηματικού αντιτίμου, ενώ αντιδράσεις έχουν εκδηλώσει από καιρό εκδότες στο Βέλγιο και την Ιταλία αλλά και ο μεγιστάνας των ΜΜΕ, Rupert Murdoch. Αυτό το θέμα είναι σίγουρο ότι θα μας απασχολήσει πολύ ακόμα στο μέλλον. Το επιχείρημα των εκδοτών είναι ότι με το να δημοσιεύει το Google τους τίτλους και τις πρώτες σειρές από τα άρθρα τους, στερεί τις εφημερίδες από τους αναγνώστες τους, αφού οι τελευταίοι αρκούνται σε μια γρήγορη ματιά στον «συλλέκτη πληροφοριών», ενώ το Google χρεώνει τις διαφημίσεις που καταχωρούνται στην υπηρεσία Google News.

 

Τάσεις Αυτοκαταστροφής στο Internet

Σύμφωνα με έρευνα Αυστραλών και Κινέζων επιστημόνων που έγινε σε 1.600 εφήβους ηλικίας 13-18 ετών σε μια κινεζική επαρχία, καταγράφηκαν περιπτώσεις όπου νεαροί χρήστες του Internet χτυπούσαν τον εαυτό τους, τραβούσαν τα μαλλιά τους ή και προκαλούσαν εγκαύματα στο σώμα τους. Από ένα τεστ στο οποίο υποβλήθηκαν οι έφηβοι για να διαπιστωθεί ο εθισμός τους στο Internet, προέκυψε ότι το 10% των μαθητών παρουσίαζαν συμπτώματα ήπιου εθισμού, ενώ το 1% είχε σοβαρό πρόβλημα εθισμού. Είναι διαπιστωμένο ότι οι έφηβοι που θεωρούνται ότι είναι ήπια έως σοβαρά εθισμένοι στο Διαδίκτυο έχουν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητας να αυτοτραυματιστούν σε σχέση με τους μη εθισμένους. Οι ειδικοί θεωρούν ότι ο εθισμός στο Internet προκαλεί άγχος, νευρικότητα και κακή διάθεση και χαρακτηρίζεται πλέον ως βασικός παράγοντας για πράξεις αυτοτραυματισμού.

 

OnLine Παρακολούθηση των Παιδιών από τους Γονείς

Αναμένεται να είναι ένα από τα κοινωνικά θέματα του Internet που θα μας απασχολήσει αρκετά στο μέλλον. Ο λόγος γίνεται για την δυνατότητα που δίνουν στους γονείς τα νέα εργαλεία του Διαδικτύου, ώστε αυτοί να μπορούν να έχουν πρόσβαση στο προφίλ που έχουν δημιουργήσει τα παιδιά τους στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, τις φωτογραφίες και τα βίντεο που ανεβάζουν και κατεβάζουν, τα προγράμματα που χρησιμοποιούν για τις online συνομιλίες τους, τα e-mail που στέλνουν και λαμβάνουν και πολλά άλλα.

Τα προγράμματα αυτά δεν εγκαθίστανται σ’ έναν μόνο υπολογιστή, όπως τα φίλτρα, αλλά έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν τις κινήσεις του παιδιού παντού στο Internet, αρκεί ο γονέας να κάνει μια πετυχημένη εγγραφή στην εταιρεία με τα σωστά στοιχεία του παιδιού και να πληρώνει μια μηνιαία συνδρομή. Ειδικοί παιδοψυχολόγοι επισημαίνουν πάντως ότι η υπηρεσία αυτή μπορεί να τινάξει στον αέρα τη σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε γονείς και παιδιά. Όπως κάποια εποχή ήταν λάθος να διαβάζουν κρυφά οι γονείς τα ημερολόγια των παιδιών τους, έτσι και σήμερα είναι λάθος να παρακολουθούν τις κινήσεις τους στο Διαδίκτυο.

 

Η Εποχή του Ψηφιακού Προφίλ

Έχουμε ήδη εισέλθει στην εποχή όπου η ψηφιακή ή η ηλεκτρονική μας φήμη είναι εξίσου, αν όχι περισσότερο, σημαντική από την κοινωνική μας φήμη, σε κάθε περίπτωση πάντως αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της. Είναι πλέον γεγονός ότι σήμερα κάθε επιχείρηση που θέλει να σέβεται τον εαυτό της ελέγχει και το ψηφιακό βιογραφικό των υποψηφίων υπαλλήλων της, όπως το προφίλ τους στο  Facebook, την παρουσία τους στο Twitter, τα αποτελέσματα που βγάζει το Google για το όνομά τους, την ύπαρξη προσωπικής ή επαγγελματικής ιστοσελίδας ή ιστολογίου κοκ.

Το έτος 2009, το 45% των εργοδοτών σε παγκόσμια κλίμακα κατέφυγαν στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης για να ελέγξουν το προφίλ των αιτούντων εργασία σ’ αυτούς, ενώ το 35% απ’ αυτούς δήλωσαν ότι αυτά που είδαν τούς ανάγκασαν να μην προχωρήσουν σε πρόσληψη. Αυτό συμβαίνει γιατί η κοινή αντίληψη στην εποχή του Internet είναι ότι «η κακή ηλεκτρονική φήμη ενός εργαζομένου βλάπτει συνολικά τη φήμη της επιχείρησης».

Ήδη έχουν κάνουν την εμφάνισή στους στην αγορά εταιρείες που αναλαμβάνουν «ψηφιακές αποδελτιώσεις» αλλά και εταιρίες που αναλαμβάνουν να αναπτερώσουν το πεσμένο «ψηφιακό ηθικό» μιας επιχείρησης, δηλαδή να διορθώσουν το ηλεκτρονικό προφίλ της επιχείρησης που ενδεχομένως να έχει τρωθεί από αρνητικές αναφορές στο Διαδίκτυο, άσχετα αν αυτές είναι δίκαιες ή άδικες. Η πρακτική αυτή αποκαλείται «πνίξιμο των αρνητικών αναφορών». Πρέπει όλοι μας, ιδιώτες και επιχειρήσεις, να αντιληφθούμε ότι είναι τέτοια η δύναμη του Διαδικτύου ώστε ο οποιοσδήποτε μπορεί να δημιουργήσει έναν ανώνυμο ή ψευδή λογαριασμό και να σπιλώσει ανεπανόρθωτα τη φήμη μας.

 

Τι μας Επιφυλάσσει το Internet για το 2010

Είναι πλέον γεγονός ότι το Διαδίκτυο έχει αλλάξει κατά πολύ τον κόσμο που ξέραμε και κυρίως τον τρόπο που επικοινωνούμε, διασκεδάζουμε και ενημερωνόμαστε. Όσον αφορά τώρα το τι προβλέπεται να συμβεί το έτος 2010, οι ειδικοί μάς ενημερώνουν ότι θα αυξηθεί η τάση για ανταλλαγή απόψεων σε πραγματικό χρόνο, κυρίως με εφαρμογές όπως είναι το Facebook, το Twitter, το iPhone, το Midomi και το FriendFeed. Πολύ σύντομα, το πού ακριβώς βρισκόμαστε θα προστίθεται στα Tweets, στα σχόλια των blogs αλλά και στις φωτογραφίες ή και τα βίντεο που ανεβάζουμε στο Διαδίκτυο. Επίσης, ο συνδυασμός των τεχνολογιών του Internet, του GPS και της κινητής τηλεφωνίας θα μας επιτρέπει να ενημερωνόμαστε σε πραγματικό χρόνο για τα αξιοθέατα αλλά και για τις δυνατότητες ψυχαγωγίας, εστίασης και αγορών που θα έχουμε σε μια ξένη για μας πόλη και όλα αυτά ενώ εμείς θα κάνουμε τη βόλτα μας αμέριμνοι.

Είναι ήδη γνωστό ότι η μεγαλύτερη πρόκληση για το Διαδίκτυο τα επόμενα χρόνια θα είναι το γεγονός ότι η δημιουργία περιεχομένου ξεπερνά την ικανότητά μας να το καταναλώσουμε. Είναι αυτό που λέγεται με απλά λόγια «υπερφόρτωση ή τσουνάμι πληροφοριών» ή και «σύνδρομο της υπερπληροφόρησης». Μια φιλότιμη προσπάθεια που γίνεται από το Facebook για να αντιμετωπισθεί αυτό το φαινόμενο είναι ότι οι πληροφορίες που φθάνουν σε μας βασίζονται μόνο στις προτιμήσεις του δικτύου των φίλων μας.

Μια άλλη τεχνολογία που αναμένεται να κυριαρχήσει στο μέλλον είναι αυτή του cloud computing, όπου τα δεδομένα και οι εφαρμογές μας δεν θα βρίσκονται πλέον αποθηκευμένα σε πολλούς υπολογιστές (γραφείο, σπίτι, laptop, εξοχικό και αλλού) αλλά σε servers που θα βρίσκονται κάπου μακριά («στα σύννεφα») και θα μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σ’ αυτά όπου κι αν βρισκόμαστε αρκεί φυσικά να υπάρχει πρόσβαση στο Internet και κατοχυρωμένη ασφάλεια των δεδομένων μας.

Μεγάλη κινητικότητα υπάρχει και στην τηλεόραση μέσω Internet (IPTV), που αναμένεται να κυριαρχήσει σύντομα και να εκτοπίσει την παραδοσιακή τηλεθέαση μέσω κεραίας αλλά και την δορυφορική τηλεόραση καθώς θα προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες τηλεθέασης αλλά και την πολυπόθητη υπηρεσία VoD (Video on Demand). Ένα άλλο θέμα που θα μας απασχολήσει έντονα το νέο έτος 2010 θα είναι τα κοινωνικά παιχνίδια μέσω Internet, όπως είναι το πολύ δημοφιλές FarmVille του Facebook, που παίζονται φανατικά από μικρούς και μεγάλους.

 

Η Υπερβολική Ροή Πληροφοριών

Σύμφωνα με μελέτη Αμερικανών επιστημόνων, ο καταιγισμός των πληροφοριών που παρατηρείται στην εποχή μας από τα ΜΜΕ, τα κινητά τηλέφωνα, το Διαδίκτυο, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο κ.ά. έχει ως αποτέλεσμα να «βομβαρδίζεται» ο εγκέφαλός μας μ’ έναν τεράστιο όγκο δεδομένων που μεταφράζεται σε περίπου 100.000 λέξεις σε καθημερινή βάση! Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι από εμάς δεν προλαβαίνουμε καν να αποκωδικοποιήσουμε το σύνολο των λέξεων και των πληροφοριών που δεχόμαστε καθημερινά και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι αυτή η πλημμύρα των πληροφοριών μπορεί να οδηγήσει τον ανθρώπινο εγκέφαλο σε «διαφορετική πορεία εξέλιξης», ένας όρος που επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Είναι σίγουρα μια από τις σημαντικότερες κοινωνικές επιπτώσεις του Internet και ένα από τα θέματα που θα μας απασχολήσουν έντονα στο άμεσο μέλλον.

 

Το Ψηφιακό Ταξίδι του Άϊ Βασίλη

Η Βορειοαμερικανική Διοίκηση Αεροδιαστημικής Άμυνας (NORAD) έχει καταγράψει στο Διαδίκτυο την πορεία του Άϊ Βασίλη καθώς αυτός ξεκινάει το παραδοσιακό του ταξίδι με το έλκηθρο για να μοιράσει τα δώρα στα παιδιά. Η σχετική ιστοσελίδα http://www.noradsanta.org είναι διαθέσιμη σε 7 δημοφιλείς γλώσσες και μπορούν οι χρήστες να εντοπίσουν το πού ακριβώς βρίσκεται ο Άϊ Βασίλης και τα ελάφια του σε κάθε στιγμή. Μια ανάλογη υπηρεσία προσφέρει και το Google Earth. Η ενασχόληση της υπηρεσίας NORAD με το ταξίδι του Άϊ Βασίλη ξεκίνησε κατά λάθος το 1955 όταν ένα πολυκατάστημα στην περιοχή που έχει την έδρα της η υπηρεσία έδωσε τον τηλεφωνικό αριθμό του Άϊ Βασίλη που ήταν όμως λάθος γραμμένος και έτσι πολλά παιδιά ενόχλησαν άθελά τους τον αξιωματικό υπηρεσίας, ο οποίος όμως δεν έδειξε να ενοχλείται και αποφάσισε να ξεκινήσει μια παράδοση που έχει σημειώσει μεγάλη επιτυχία μέχρι τώρα.

 

Στατιστικά για τη Χρήση του Internet

Από έρευνα σχετικά με τη χρήση των «Κοινωνικών ΜΜΕ» (social media) στην Ελλάδα, προέκυψε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων χρηστών του Internet ασχολείται ενεργά μ’ αυτά, δηλαδή με τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, με τα ιστολόγια (blogs) και με την ανταλλαγή αρχείων με φίλους. Πάντως, το προφίλ του Έλληνα χρήστη του Διαδικτύου, που έχει δικό του ιστολόγιο ή ανταλλάσσει αρχεία μουσικής, είναι σε ποσοστό 80% περίπου άνδρας ηλικίας 15-34 ετών και κατοικεί στην Αθήνα. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία, οι χρήστες του Internet θεωρούν ότι τα social media είναι θετικά καθώς προσφέρουν ενημέρωση (50%), επικοινωνία (26%) και ψυχαγωγία (23%).

Θετικό είναι το γεγονός ότι οι Ελληνίδες αύξησαν κατά το 2008 σημαντικά τη χρήση του Internet και έτσι το 45% των γυναικών στη χώρα μας χρησιμοποιεί καθημερινά ή τουλάχιστον συχνά το Διαδίκτυο, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 είναι 63%, και επίσης το χρησιμοποιούν περισσότερο από τους άνδρες για αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με θέματα υγείας και εκπαίδευσης. Αν και οι γυναίκες στη χώρα μας εμφανίζουν τον υψηλότερο μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης στη χρήση του Διαδικτύου σε σχέση με τον γυναικείο πληθυσμό των υπολοίπων χωρών της ΕΕ, συνεχίζουν να υπολείπονται σημαντικά του μέσου όρου. Επίσης, οι γυναίκες που κατοικούν στις αστικές περιοχές της χώρας μας χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο τις νέες τεχνολογίες σε σχέση με τις γυναίκες που διαμένουν σε αγροτικές περιοχές.

Όσον αφορά την διείσδυση της ευρυζωνικότητας, είχαμε σημαντική αύξηση στη χώρα μας το 2008 καθώς ο συνολικός αριθμός των σταθερών ευρυζωνικών γραμμών στις αρχές του 2009 ανερχόταν σε 1,5 εκατομμύριο περίπου και υπήρχαν ακόμη και περί τις 200.000 ασύρματες ευρυζωνικές συνδέσεις μέσω δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Είναι επίσης ενθαρρυντικό το ότι το 43,5% των συνδρομητών με ευρυζωνική σύνδεση έχουν ονομαστική ταχύτητα πρόσβασης μεγαλύτερη των 2 Mbits/sec. Στο τέλος του καλοκαιριού του 2009 ο αριθμός των σταθερών ευρυζωνικών γραμμών στη χώρα μας πλησίασε το 1,8 εκατομμύριο, που αντιστοιχεί σε ποσοστό διείσδυσης στο 16% του πληθυσμού.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕΤΤ, ο αριθμός των ευρυζωνικών συνδέσεων στην χώρα μας έφθασε τις 1.750.000 στο τέλος του Ιουνίου του 2009, αριθμός που αντιστοιχεί στο 16% του πληθυσμού και κατατάσσει την χώρα μας στην πέμπτη από το τέλος στη σειρά κατάταξης των 27 χωρών της Ε.Ε. όσον αφορά τον βαθμό διείσδυσης της ευρυζωνικότητας. Από τις ευρυζωνικές συνδέσεις που υπάρχουν στην χώρα μας, το 49% είναι ταχύτητας έως 2 Mbits/sec, το 11% από 2-10 Mbits/sec και το 40% πάνω από 10 Mbits/sec.

Σχετικά με τη χρήση του Διαδικτύου από τις δημόσιες υπηρεσίες, μόνο οι 14 από τις 51 Νομαρχίες παρέχουν ηλεκτρονικά τις υπηρεσίες τους στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, καμία από τις 13 περιφέρειες της χώρας και μόνο το 18% των Δήμων. Σε σύγκριση με τις ευρωπαϊκές χώρες, όπου ο μέσος όρος διείσδυσης του Διαδικτύου στην Ευρώπη των 27 ανέρχεται στο 47%, η χώρα μας έρχεται τελευταία με ποσοστό 23%.

Υπάρχει μεγάλο χάσμα στη χρήση του Internet στις γεωγραφικές περιοχές της χώρας μας, όπου προηγούνται οι κάτοικοι της Αττικής και των νησιωτικών περιοχών και τελευταίοι στη λίστα είναι οι κάτοικοι της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Δυτικής Μακεδονίας. Πάντως, σύνδεση με το Διαδίκτυο διαθέτει το 40% των ελληνικών νοικοκυριών και το 97% των επιχειρήσεων με πάνω από δέκα εργαζομένους, το 77% των χρηστών περιηγείται στο Internet από το σπίτι και το 37% από τον χώρο εργασίας, με πιο δημοφιλείς ενασχολήσεις την αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες, τον έλεγχο του e-mail, την ανάγνωση εφημερίδων και περιοδικών, την έρευνα για ταξίδια και διακοπές, το κατέβασμα λογισμικού, την αναζήτηση εργασίας καθώς και τις δωρεάν τηλεφωνικές κλήσεις.

Από έρευνα της ΜΚΟ «Ν.Ε.Ο.Ι.» προκύπτει ότι οι ιστοσελίδες που περιέχουν πορνογραφικό υλικό, τυχερά παιχνίδια, προπαγάνδα για ναρκωτικά, βία, επιθετική συμπεριφορά, ρατσισμό και χρήση όπλων φαίνεται πως τραβούν περισσότερο το ενδιαφέρον των νέων ηλικίας 15-25 ετών όταν αυτοί περιηγούνται στο Διαδίκτυο. Από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι τα κορίτσια προτιμούν περισσότερο τα chatrooms και τις ιστοσελίδες που έχουν σχέση με ψυχαγωγία, μόδα και ενημέρωση.

Οι «μαύρες τρύπες» του ελληνικού Internet, δηλαδή με απλά λόγια οι αιτίες υστέρησης της χώρας μας σε σύγκριση με τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας είναι οι εξής τρεις :

Από έρευνες που έχουν γίνει φαίνεται ότι το Διαδίκτυο θα έχει ξεπεράσει ως τον Ιούνιο του 2010, τουλάχιστον στην Ευρώπη, την τηλεόραση ως το μέσο επικοινωνίας με τη μεγαλύτερη χρήση από πλευράς καταναλωτών και αν διατηρηθούν οι σημερινοί ρυθμοί ανάπτυξης, η απασχόληση με το Internet θα φτάσει τις 14,2 ώρες την εβδομάδα έναντι 11,5 ωρών που θα διαρκεί η απασχόληση με την τηλεόραση. Από άλλη έρευνα που έγινε για τη σχέση των Ελλήνων με το Διαδίκτυο, υπολογίζονται σε 4,5 εκατομμύρια οι χρήστες του Διαδικτύου στη χώρα μας και η διείσδυσή του βρίσκεται σε διαρκή ανοδική πορεία καθώς ήταν ήδη συνδεδεμένο διαδικτυακά, τουλάχιστον στις αρχές του 2009, το 47% των Ελλήνων.

Οι περισσότεροι κάνουν χρήση του Internet για ενημέρωση και για ανταλλαγή e-mails, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό κατεβάζει τραγούδια και ταινίες, ένα επίσης σημαντικό ποσοστό ακούει συστηματικά ραδιόφωνο μέσω του Internet και ένα μεγάλο μερίδιο της νεολαίας συμμετέχει σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Σημαντική αύξηση έχουμε και στην πραγματοποίηση αγορών προϊόντων και υπηρεσιών μέσω του Internet. Ενώ κατά μέσο όρο οι Έλληνες καταναλωτές έκαναν 6 ηλεκτρονικές αγορές το τελευταίο εξάμηνο και 8 στους 10 Έλληνες χρήστες του Internet έχουν προβεί σε μία τουλάχιστον ηλεκτρονική αγορά, ένα μεγάλο ποσοστό δείχνει ακόμα προβληματισμένο για την ασφάλεια στο Διαδίκτυο και την κλοπή των προσωπικών τους δεδομένων ή για τις περιπτώσεις απάτης ή μη σωστής εξυπηρέτησης. Οι Έλληνες χρήστες πλοηγούνται στο Internet κυρίως το απόγευμα και το βράδυ και ένα μικρό ποσοστό προτιμά το μεταμεσονύχτιο σερφάρισμα. Επίσης οι άνδρες προηγούνται σταθερά από τις γυναίκες στη χρήση του Internet, χωρίς αυτό να υποδηλώνει όμως και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της πλοήγησης.

 

Εντυπωσιακή Αύξηση των Χρηστών του Internet

Σε 2,2 δισεκατομμύρια αναμένεται να έχει φθάσει έως το έτος 2013 ο αριθμός των χρηστών του Διαδικτύου παγκοσμίως, που σημαίνει ότι το 1/3 των κατοίκων του πλανήτη μας θα έχει σύνδεση στο Internet, μ’ ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η μεγαλύτερη αύξηση χρηστών αναμένεται να γίνει στην Ασία και κυρίως στην Κίνα, όπου το 2013 ο πληθυσμός της αχανούς αυτής χώρας που θα είναι on-line θα πλησιάζει τα 400 εκατομμύρια και θα έχει ξεπεράσει κατά πολύ τον αντίστοιχο αμερικανικό.

Όσον αφορά την Ευρώπη, η αύξηση των χρηστών του Διαδικτύου θα είναι μικρή μεν στις θεωρητικά προηγμένες δυτικές κοινωνίες, όπου ήδη υπάρχει κορεσμός, αλλά πολύ σημαντική σε αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως είναι η Ρωσία, η Τουρκία αλλά και οι πρώην ανατολικοευρωπαϊκές χώρες. Σημαντική θα είναι και η αύξηση της διαφημιστικής δαπάνης στο Διαδίκτυο, η οποία το 2011 προβλέπεται να αντιστοιχεί στο 15% της παγκόσμιας διαφημιστικής δαπάνης από το 10,5% που ήταν το 2008.

 

Συμπεράσματα

Στο Διαδίκτυο σήμερα ο καθένας μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα και να απευθύνεται σε ένα διαρκώς ογκούμενο αναγνωστικό κοινό χωρίς να προβληματίζεται για το αν μπορεί να βρει έντυπο να δημοσιεύσει τα πονήματά του ή εκδοτική επιχείρηση να αναλάβει το ρίσκο και να τα εκδώσει.

Όσο περισσότερους εικονικούς φίλους έχει κάποιος χρήστης των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης τόσο λιγότερο κοινωνικός είναι στην πραγματική του ζωή.

Στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης πολλοί χρήστες δημιουργούν εντυπωσιακά προφίλ όπου φαίνεται ότι έχουν έναν μεγάλο αριθμό φίλων, στην πραγματικότητα, όμως, κανέναν. Οι ιστοσελίδες αυτές λειτουργούν ως υποκατάστατο για όσους δεν τα καταφέρνουν στις πραγματικές κοινωνικές σχέσεις ή διαθέτουν περιορισμένο χρόνο γι’ αυτές.

Για όσους θέλουν να ασχοληθούν και να επενδύσουν στις Νέες Τεχνολογίες, ο επιτυχημένος δημιουργός του Facebook, Mark Zuckenberg, συμβουλεύει : «Ο Νο1 κανόνας στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας είναι να ξέρεις πότε να καβαλήσεις το κύμα για να σε εκτοξεύσει στον αφρό, αλλά και πότε να ξεπεζέψεις για να μη σε καταπιεί».

«Το παιχνίδι είναι δικό σας. Γεννηθήκατε με το Internet. Η λύση θα έρθει μόνο από εσάς». Νταν Γκίλμορ, καθηγητής Δημοσιογραφίας και γκουρού του Διαδικτύου, απευθυνόμενος σε φοιτητές.

Οι νέες τεχνολογίες του Internet δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να δημοσιεύσουν μια πληροφορία και επιτρέπουν στους άλλους χρήστες να ασχοληθούν μαζί της.

«Μέχρι περίπου το έτος 2000, το Διαδίκτυο υπήρξε ένα παθητικό μέσο πρόσβασης και ανταλλαγής πληροφοριών και γνώσεων. Σήμερα, στο Διαδίκτυο δεύτερης γενιάς, ο χρήστης δεν είναι απλώς καταναλωτής πληροφοριών, αλλά έχει την πρωτόγνωρη δυνατότητα μέσα από τα ιστολόγια (blogs), τα wiki και τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης (social networking sites), να συμμετέχει ενεργά αλλά και να παρεμβαίνει στη διαμόρφωση πληροφοριών και απόψεων». Ιωσήφ Σηφάκης, Βραβείο Turing στην Πληροφορική.

Το Twitter αναδεικνύει τις λιγότερο κολακευτικές πλευρές της αμερικανικής κουλτούρας : ανάγκη για συνεχή προσοχή, πολύ μικρό χρόνο συγκέντρωσης και έλλειψη ουσίας στο αποκορύφωμά της. Αυτό που αρχικά έμοιαζε με περιορισμένο φαινόμενο στο Internet, έχει αρχίσει να μοιάζει με επίθεση κατά της ικανότητάς μας να σκεφτόμαστε ολοκληρωμένα και να συντάσσουμε ολοκληρωμένες προτάσεις. Από την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 28 Μαρτίου 2009.

Η ενασχόληση των νεαρών και των εφήβων με το YouTube έχει αναδειχθεί σε κοινωνικό φαινόμενο της εποχής μας. Οι νεολαίοι ξεσπούν εκεί πέρα καθώς είναι ένας τρόπος να επικοινωνείς, να ξεφεύγεις, να διαμαρτύρεσαι, να κάνεις επίδειξη ή και να ψυχαγωγείσαι. Όλοι ασχολούνται μ’ αυτό πλέον.

«Επιλέγω τι θα βάλω στο προφίλ μου κι επομένως τι θα γνωρίζουν οι άλλοι για μένα. Μπορώ να απαντήσω ή να μην απαντήσω σ’ ένα μήνυμα, να συναντήσω κάποιον άγνωστο ή να μην τον συναντήσω. Κι αν θέλω να μη με δει κανένας, απενεργοποιώ την υπηρεσία». Χρήστρια του Internet.

«Η εποχή που οι άνθρωποι δεν ήθελαν να εκθέτουν τα προσωπικά τους δεδομένα ανήκει πλέον στο παρελθόν». Blogger του Internet.

«Όταν κάποιος αισθάνεται απομονωμένος από το κοινωνικό περιβάλλον του, μπορεί να στραφεί στο Internet και να επικοινωνήσει με χιλιάδες άλλα άτομα μέσω του υπολογιστή. Αυτή είναι μια μεγάλη αντίφαση που πρέπει να μελετηθεί. Ωστόσο, το Διαδίκτυο δεν δημιουργεί τα φαινόμενα βίας. Η οργή, η έλλειψη επικοινωνίας, η αποξένωση είναι οι προϋπάρχουσες ρίζες τους». Κοσκινάς Κων/νος, Καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

«Πολλοί από τους εξαρτημένους χρήστες του Internet καταφεύγουν σε ιστοσελίδες με εξτρεμιστικό περιεχόμενο και απορροφώνται τόσο από το Διαδίκτυο, ώστε καταλήγουν να είναι άτομα μοναχικά, ντροπαλά, με χαμηλή αυτοεκτίμηση, πολύ μικρό βαθμό κοινωνικών σχέσεων και υψηλή αίσθηση κοινωνικού αποκλεισμού». Φράγκος Χρήστος, Καθηγητής στο ΤΕΙ Αθήνας.

Όποιος γνωρίζει να θέτει με σωστό τρόπο τα ερωτήματα προς τις μηχανές αναζήτησης και όποιος κατέχει τα μυστικά της πλοήγησης στους λαβυρίνθους του Κυβερνοχώρου, ανοίγει τις πηγές της γνώσης.

Την εποχή που το Google λύνει όλες τις απορίες μας για τη ζωή, επιστημονικές έρευνες μάς υπενθυμίζουν ότι τίποτα δεν αξίζει όσο οι συμβουλές των συνανθρώπων μας.

Το βέβαιο είναι ότι επειδή νιώθουμε πως πλέον μπορούμε να μάθουμε τα πάντα μέσα από το Internet, ζητάμε όλο και σπανιότερα συμβουλές.

Η διαφήμιση είναι ένας από τους παράγοντες που κρατούν το Internet ζωντανό καθώς το Internet αποτελεί ένα πολύ καλό μέσο για να προσεγγίσει κάποιος στοχευμένο κοινό (στοχευμένη διαφήμιση).

Η συλλογή πληροφοριών δεν είναι κάτι καινούργιο στην ανθρώπινη ιστορία, αλλά είναι η πρώτη φορά που με τη βοήθεια του Internet κάτι τέτοιο είναι εφικτό σε τόσο μεγάλο βαθμό, αφορά τόσο πολλούς ανθρώπους και μπορεί να γίνει με εξαιρετικά μεγάλη ευκολία.

Το Internet αλλάζει δραματικά την ίδια τη φύση της γραφής, της ανάγνωσης, της σχέσης μας με την πραγματικότητα και μ’ αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως «εαυτό μας», την έννοια του κοινωνικού∙ δημιουργεί νέες σχέσεις εξουσίας και δυνατότητες αντίστασης, νέους τρόπους συμμετοχής και ανταλλαγής δεδομένων, νέες ηθικοαισθητικές στρατηγικές.

Ένα από τα μεγάλα προβλήματα στο Internet, στην ουσία το Άγιο Δισκοπότηρό του, είναι ο διαχωρισμός μεταξύ της πληροφορίας που έχει αξία και εκείνης η οποία θεωρείται σκουπίδι.

Τα τελευταία χρόνια το Internet έχει φέρει μια άνευ προηγουμένου επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο ενημερωνόμαστε και «καταναλώνουμε» τις ειδήσεις. Σήμερα, η ενημέρωση είναι διαθέσιμη άμεσα online από πάρα πολλές διαφορετικές πηγές, όπως ιστοσελίδες εφημερίδων, ειδησεογραφικών πρακτορείων, τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών, ιστολογίων (blogs), από fora, από ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης κ.ά., που απαρτίζουν έναν γιγαντιαίο ιστό πληροφοριών, μέσα στον οποίο οι χρήστες του Internet κινούνται από παραπομπή σε παραπομπή, από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα, όπου η αναζήτηση της είδησης είναι πιο προσωπική, πιο αποσπασματική και πιο εξειδικευμένη απ’ όσο ποτέ μέχρι σήμερα.

«Η σημερινή ροή των δωρεάν ειδήσεων δεν είναι βιώσιμη. Οι ειδήσεις είναι ακριβές (στοιχίζουν), η συλλογή και η παρουσίασή τους κοστίζουν και αν οι αναγνώστες (χρήστες του Internet) δεν είναι πρόθυμοι να πληρώσουν γι’ αυτό που παίρνουν, το ρεύμα θα στερέψει. Οι μηχανές αναζήτησης και οι άλλοι που χτίζουν τις ιστοσελίδες τους μ’ αυτά που οι άλλοι παράγουν, θα ανακαλύψουν κάποια στιγμή ότι τα νέα εξαφανίστηκαν. Ίσως δούμε να αναδύεται μια νέα και ρωμαλέα δημοσιογραφία –ηλεκτρονική και έντυπη– που θα μένει πιστή στις παλιές αξίες αλλά θα υιοθετήσει έναν δυναμικό συνδυασμό κειμένου, διαδραστικότητας, ηλεκτρονικής επικοινωνίας και αξιοποίησης των πολυμέσων στην αφήγηση, που θα γίνει καλοδεχούμενη από τους αναγνώστες που θα μπορούν να την εκτιμήσουν». Lou Ureneck, Πρόεδρος του Τμήματος Δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης, «Η Καθημερινή» 7 Ιουνίου 2009.

Παρόλο που το Internet φημίζεται για την ταχύτητά του, η λεπτομερής έρευνα, τα σχόλια και το ρεπορτάζ είναι εκείνα που βγάζουν πρώτα θέματα και επιβεβαιώνουν το ότι οι εφημερίδες αποτελούν την κορυφή στην πυραμίδα της ενημέρωσης.

Είναι οι 140 χαρακτήρες ενός μηνύματος του Twitter που μπορούν να σταλούν από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου μέσω του Διαδικτύου μ’ ένα κινητό τηλέφωνο ρίχνοντας τα σύνορα, νικώντας τη λογοκρισία ακόμα και σώζοντας ζωές. Το Twitter είναι πλέον ένα παγκόσμιο φαινόμενο με εκατομμύρια χρήστες και το πεδίο χρήσης του διευρύνεται συνέχεια.

Στις ταραχές που έγιναν στο Ιράν τον Ιούνιο του 2009, πολλοί Ιρανοί έσπευσαν να δημιουργήσουν λογαριασμό στο Twitter στη διάρκεια των ταραχών γιατί άκουσαν ότι το Twitter αποτελεί το αποτελεσματικό εργαλείο για να μπορείς να μοιράζεσαι αυτά που συμβαίνουν την ώρα που συμβαίνουν.

Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι οι γενιές που έρχονται γεννήθηκαν «διαδικτυωμένες» και χρησιμοποιούν το Internet για να επικοινωνήσουν, να διασκεδάσουν και να ενημερωθούν και μάλιστα χωρίς να διαχωρίζουν απαραίτητα την μία διαδικασία από την άλλη.

Αυτή η τεράστια ποσότητα των πληροφοριών που δεχόμαστε καθημερινά από τα νέα τεχνολογικά μέσα δημιουργεί κι έναν άνευ προηγουμένου θόρυβο. Είναι σαν να προσπαθείς να ακούσεις τι σου λέει κάποιος σ’ ένα δωμάτιο που είναι γεμάτο από κόσμο, όπου όλοι μιλάνε ταυτόχρονα.

Το Internet έχει δημιουργήσει μια κοινωνία μοναχικών ξένων, οι οποίοι σερφάρουν χωρίς να διαβάζουν και που καλύπτουν με την υστερική επικοινωνία των SMS και των e-mails το έλλειμμα επικοινωνίας αισθημάτων και σκέψεων.

Τα «Wikipedia kids», δηλ. «τα παιδιά της Βικιπαίδειας», είναι ένας νεολογισμός που γονείς και εκπαιδευτικοί θα βρουν μπροστά τους καθώς περιγράφει τη νέα γενιά που δεν έχει μάθει να χρησιμοποιεί λεξικό ή εγκυκλοπαίδεια, αλλά γνωρίζει πολύ καλά τα σωστά «ψαχτήρια» του Διαδικτύου, ειδικεύεται στο Copy-Paste και σε γενικές γραμμές βαριέται την πολλή σκέψη.

«Η ψηφιακή επανάσταση άνοιξε πολλούς νέους και φθηνούς διαύλους διανομής της πληροφορίας, αλλά το περιεχόμενό τους δεν παράγεται δωρεάν. Οι πολίτες πρέπει να κατανοήσουν ότι η ποιοτική δημοσιογραφία δεν κοστίζει φθηνά. Σκοπεύουμε να αρχίσουμε να χρεώνουμε για όλες τις νέες ιστοσελίδες μας. Μια μιντιακή βιομηχανία η οποία χαρίζει το προϊόν της, απλώς κανιβαλίζει την ικανότητά της να παράγει καλή δημοσιογραφία». Rupert Murdoch, Αμερικανοαυστραλός μεγιστάνας των ΜΜΕ. Το ερώτημα είναι βέβαια πώς ο μεγιστάνας των ΜΜΕ θα μπορέσει να πείσει τον κόσμο να πληρώνει για ειδήσεις που θα μπορεί να βρει δωρεάν σε δεκάδες άλλες ιστοσελίδες και μάλιστα με την αμεσότητα που δεν μπορεί να προσφέρει μια εφημερίδα, όσο ποιοτικό κι αν είναι το περιεχόμενό της.

Τα μεγάλα πλεονεκτήματα του Internet ως προς τις παραδοσιακές εφημερίδες και τα έντυπα είναι ότι αποτελεί το ιδανικότερο μέσο για ενημέρωση τις ώρες εργασίας, προσφέρει αμφίδρομη επικοινωνία με τους χρήστες, διαρκή αναμετάδοση ειδήσεων, δηλ. αμεσότητα στην ενημέρωση, αλλά και παροχή οπτικοακουστικού υλικού (φωτογραφίες, βίντεο, μουσική και αφηγήσεις). Ο παραδοσιακός Τύπος κρατάει ακόμα στο οπλοστάσιό του την ποιότητα στην αρθρογραφία και την ωριμότητα που επιδεικνύουν οι δημοσιογράφοι του στον σχολιασμό των γεγονότων.

Η τάση της νέας γενιάς να δημοσιοποιεί σχεδόν τα πάντα στο Διαδίκτυο έχει ως αποτέλεσμα να αποκαλούν τους νέους του Διαδικτύου με τον όρο generation reveal, δηλαδή η γενιά που φανερώνει σε κοινή θέα την προσωπική της ζωή.

Χωρίς δημοσιογραφικές πηγές, τις οποίες μπορεί κάποιος να εμπιστευθεί, το Διαδίκτυο δεν είναι παρά ένα καζάνι γεμάτο με αναξιόπιστες πληροφορίες.

Το Internet είναι ένας εικονικός κόσμος πλούσιος σε αισθήσεις αλλά φτωχός σε συναισθήματα, όπου έχει κανείς την ψευδαίσθηση ότι ελέγχει τους άλλους και την εικόνα που στέλνει και όπου δεν μπορεί να αποκαλυφθεί (φανερωθεί) από τη γλώσσα του σώματος.

Οι νέοι της εποχής μας, που έχουν γαλουχηθεί με το Internet, έχουν αναπτύξει νέους τρόπους σκέψης και αντίληψης της πραγματικότητας και για πολλούς απ’ αυτούς η ιδέα της εξάρτησης από το Internet θεωρείται αδιανόητη. Το βρίσκουν πολύ φυσιολογικό να περνούν τον χρόνο τους στο Διαδίκτυο, όπου μπορούν να κάνουν τα πάντα, όπως επικοινωνία, ενημέρωση, ψυχαγωγία αλλά και έρωτα.

Η επισκεψιμότητα στις ιστοσελίδες των εφημερίδων αυξάνεται σημαντικά τελευταία αλλά εκείνα που δεν ακολουθούν ανάλογη πορεία είναι τα έσοδα.

Το πρόβλημα με το Internet είναι ότι ενώ όλο το βάρος ρίχνεται στην ανάπτυξή του, δεν δίνεται καμία προσοχή για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί η κατάχρησή του.

Η εξάρτηση από το Διαδίκτυο, η πιο σύγχρονη μορφή εξάρτησης, αποτελεί ταυτόχρονα και την πιο ακραία μορφή αλλοτρίωσης του ανθρώπου της εποχής μας.

«Συνηθίσαμε να λέμε ότι ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και της γνώσης, ταυτίζοντάς τες όμως άκριτα, καθώς εκλαμβάνουμε συνήθως την πληροφορία ως γνώση. Συνδέονται όμως με δύο διαφορετικές εγκεφαλικές διεργασίες : η πρώτη κυρίως με τη μνήμη και η δεύτερη με ανώτερες νοητικές λειτουργίες, όπως είναι η ανάλυση και η σύνθεση διά της κριτικής και δημιουργικής σκέψης». Σταμάτης Ν. Αλαχιώτης, Καθηγητής Γενετικής.

«Η υπερβολική συσσώρευση κατακερματισμένων διαδικτυακών πληροφοριών δεν είναι δημιουργική και καταντά αποπροσανατολιστική μερικές φορές. Πρέπει να ελέγχουμε αν οι πληροφορίες που βρίσκουμε στο Διαδίκτυο είναι έγκυρες και αντικειμενικές και να αποφεύγουμε την οχληρή υπερπληροφόρηση». Σταμάτης Ν. Αλαχιώτης, Καθηγητής Γενετικής.

«Η τεχνολογία καθιστά οικονομική και εύκολη τη διανομή ειδήσεων για οποιονδήποτε έχει σύνδεση με το Internet, όμως η καλή δημοσιογραφία είναι ένα ακριβό προϊόν». Rupert Murdoch.

«Οι ειδήσεις που παράγουν οι εφημερίδες έχουν υψηλό κόστος, απαιτούν εξειδικευμένο προσωπικό, μηχανισμούς ελέγχου της εγκυρότητάς τους και κυρίως ένα πρότυπο ιεράρχησής τους σε συγκροτημένο πλαίσιο πίσω από το οποίο προϋποθέτει κανείς και ένα marketing ιδεών, ένα παραγωγικό μοντέλο, δηλαδή, το οποίο απουσιάζει από το Διαδίκτυο. Το πραγματικό πρόβλημα επομένως δεν είναι αν η ενημέρωση θα προσφέρεται στο μέλλον σε ψηφιακή ή χάρτινη μορφή αλλά τι είδους ενημέρωση θα έχουμε, τι θα διαβάζει το κοινό αλλά κυρίως πώς θα διαβάζει». «ΤΟ ΒΗΜΑ» 6 Δεκ 2009.

Με την εκρηκτική ανάπτυξη του Διαδικτύου υπάρχει ένα ορατός κίνδυνος : ένας κόσμος που δεν θα διαβάζει ούτε θα σκέπτεται ούτε θα κρίνει ούτε θα αποφασίζει. Αυτά θα τα κάνουν άλλοι για λογαριασμό του, δηλαδή ερήμην του.

«Το Διαδίκτυο αποτελεί πλέον κομμάτι της ζωής μας κι εκείνο που έχει σημασία είναι ο τρόπος με τον οποίο το χρησιμοποιούμε. Από τη μία δηλαδή μπορούμε να εμπλουτίσουμε και να διανθίσουμε τη ζωή μας μέσω αυτού. Από την άλλη, όμως, μπορεί να την ακυρώσουμε, να την αφανίσουμε, ακόμα και να την κακοποιήσουμε». Φωτεινή Τσαλίκογλου, Καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Η κοινή αντίληψη στην εποχή του Internet είναι ότι «η κακή ηλεκτρονική φήμη ενός εργαζομένου βλάπτει συνολικά τη φήμη της επιχείρησης».

«Εμείς σας φέρνουμε αναγνώστες, η δουλειά η δική σας είναι να τους κρατήσετε», ήταν η απάντηση των υπευθύνων του Google στις επιθέσεις που δέχεται από τους εκδότες εφημερίδων ότι κερδίζει από την δουλειά τους και δεν τους αποδίδει ούτε ένα σεντ. Το Google υποστηρίζει ότι δεν είναι παρά ένας εφημεριδοπώλης που διαθέτει το εμπόρευμά του δωρεάν.

Είναι ήδη γνωστό ότι η μεγαλύτερη πρόκληση για το Διαδίκτυο τα επόμενα χρόνια θα είναι το γεγονός ότι η δημιουργία περιεχομένου ξεπερνά την ικανότητά μας να το καταναλώσουμε. Είναι αυτό που λέγεται με απλά λόγια «υπερφόρτωση ή τσουνάμι πληροφοριών» ή και «σύνδρομο της υπερπληροφόρησης». Μια φιλότιμη προσπάθεια που γίνεται από το Facebook για να αντιμετωπισθεί αυτό το φαινόμενο είναι ότι οι πληροφορίες που φθάνουν σε μας βασίζονται μόνο στις προτιμήσεις του δικτύου των φίλων μας.

Με το Internet γινόμαστε σταδιακά μάρτυρες της κατάργησης του ιδιωτικού απορρήτου καθώς έχουμε την τάση να ανακοινώνουμε σ’ αυτό όλο και περισσότερα προσωπικά μας στοιχεία αλλά και να περιλαμβάνουμε απλόχερα την εικόνα μας (φωτογραφία ή βίντεο) στις επικοινωνίες μας. Η πρόσβαση στις προσωπικές μας πληροφορίες από απρόσκλητους επισκέπτες του Internet θα είναι ένα από τα σημαντικότερα θέματα που θα απασχολήσουν τα ΜΜΕ τα επόμενα χρόνια.

 

back.gif (9867 bytes)

Επιστροφή